Fraude, corruptie, witwassen en het niet naleven van geldende wet- en regelgeving (financiële onveiligheid) veroorzaken grote maatschappelijke schade. Door hun werk in de haarvaten van economie, binnen organisaties en bedrijven, vervullen accountants een sleutelrol in de bestrijding ervan. De werkgroep Fraude werkt onder regie van de Stuurgroep Publiek Belang en het niet-oob platform.

• Meer informatie over de werkgroep Fraude

Publicaties

Om leden verder te ondersteunen publiceert de werkgroep Fraude guidance / voorbeeld templates / uitwerkingen die accountants kunnen gebruiken bij (aanwijzingen van) fraude alsook fraudecasuïsitiek om als voorbeeld van te leren.

• Fraudeprotocol: wat je van de controlerend accountant mag verwachten als het gaat om fraude PDF 2,94 MB
• Fraud protocol: what can you expect from auditors when it comes to fraud? PDF 2,93 MB

Projectdoelstelling

• Verbeteren fraudedetectie, -preventie en -rapportage door accountant.
• Ontwikkelen en verbeteren van instrumentarium voor accountants.
• Aangaan van de dialoog met stakeholders ter versterking van de verantwoordingsketen.
• Versterken van de samenwerking met opsporingsinstanties gericht op financiële veiligheid.
• Mobiliseren en activeren van accountants op het thema fraude, onder andere in de community financiële veiligheid.

Prioriteiten 2021

• Aanbevelingen voor bestuurders en toezichthouders van organisaties voor de preventie en detectie van fraude. (Frauderisicobeheersing: aanbevelingen voor bestuurders en toezichthouders & Opstellen frauderesponsplan: aanbevelingen voor bestuurders en toezichthouders)
• Verplichte melding van fraudewerkzaamheden in de controleverklaring (pilot in 2021 en invoering in 2022)
• Inrichting expertpanel fraude voor casuïstiek en coaching van accountantsorganisaties en bedrijven.
• Best practices inzet forensische expertise door accountantsorganisaties.
• Onderzoek naar competentieniveau accountants (nulmeting).
• September 2021 is door de NBA het consultatiedocument 'Verplichte rapportering over fraude en continuïteit in de controleverklaring' gepubliceerd. Een belangrijk moment voor het accountantsberoep, maar ook voor de opstellers én gebruikers van jaarrekeningen.
  Parallel aan het consultatietraject zijn de werkgroep Continuïteit en de werkgroep Fraude bezig met het ontwikkelen van verdere guidance. Ook de uitkomsten van de pilot, waarbij accountants gevraagd is om in controleverklaringen over 2020 al aandacht te besteden aan beide onderwerpen worden geanalyseerd en meegenomen, zodat later de wijziging van de Controlestandaarden verder kan worden ondersteund met voorbeeldteksten die de werkgroepen ook voorbereiden

Zie ook: 

• Themapagina Fraude en witwassen 
• Fraudeprotocol; voorbeelduitwerkingen en templates
• Fraudecasuïstiek

Contact

Marianne van Kimmenade
beleidsadviseur Fraude
M.vanKimmenade@nba.nl
020 3010328

Als de continuïteit van een onderneming wegvalt en de organisatie failliet gaat, heeft dit grote gevolgen voor alle betrokkenen. De impact verspreidt zich als een olievlek, zeker als het bedrijven raakt waar we als samenleving aan gehecht zijn of waar veel mensen werken. Vaak komt ook snel de vraag of tijdig voldoende gewaarschuwd is door de organisatie én de accountant.  Zijn de maatschappelijk betrokken partijen tijdig gewaarschuwd over problemen rondom de continuïteit?  

Rol van de accountant 

Adequaat handelen in situaties van mogelijke discontinuïteit is essentieel voor het vertrouwen in het functioneren van de accountant. Maar gebeurt dit ook altijd? Als dat niet zo is, hoe komt dat dan en wat kunnen we daarvan leren? En in hoeverre is het aan de accountant om zich een oordeel te vormen over de toekomstbestendigheid van een organisatie of is dat te veel verwacht? 

Eerdere acties

De Whitepaper Continuïteit (2018) heeft geleid tot een goede dialoog, maar concrete actie bleef destijds uit. Continuïteit is vervolgens opnieuw op de agenda gezet van de Stuurgroep Publiek Belang voor 2021 – 2023 en er is een werkgroep opgericht om aan dit thema te werken.

• Meer informatie over de werkgroep Continuïteit
• Kijk het webinar 'Continuïteit en Corona'
• Kijk het webinar 'Continuïteit: ons gezamelijk belang'
• Kijk het webinar 'Continuïteit in turbulente tijden'

Publicaties

• Rode vlaggen bij het tijdig en adequaat signaleren van continuïteitsvraagstukken – interactieve wegwijzer bij de risicoanalyse
• Rapportage Controleaanpak continuïteit in de controleverklaring verslagjaar 2021
• Voortgang werkgroep Continuïteit
• NBA publiceert handreiking 1151: rapporteren controleaanpak continuïteit
• Rapport Oorzakenanalyse continuïteit - Continuïteit: ons gezamenlijk belangPDF 1,5 MB
• Samenvatting Continuïteit, toekomstbestendigheid en de rol van de accountantPDF 86,98 kB
• Infographic rapport oorzakenanalyse continuïteit
• Continuïteitsgids (2021)PDF 3,92 MB
• Zekerheid in de economie van morgen (2020) PDF 5,18 MB
• Green paper Organisatiecontinuïteit - Relevanter, niet riskanter (2018) PDF 615,26 kB
• White paper continuïteit; relevanter, niet riskanter (2018) PDF 1,97 MB

Bekijk de update van de werkgroep Continuïteit

Projectdoelstelling

Korte termijn

• Inzicht krijgen in de factoren die een rol spelen bij het adequaat en tijdig herkennen van situaties van (dis)continuïteit en achterhalen van de oorzaken waardoor dit niet altijd lukt. Hierin ligt nadrukkelijk de eerste prioriteit van het project. Vervolgens zal de werkgroep, aan de hand van de geïdentificeerde oorzaken, passende oplossingen aanreiken. Hierbij kan gedacht worden aan cultuur- en gedragselementen, trainingen en versterkingen in de keten[1].

Lange termijn

• Op de wat langere termijn zal ook aandacht worden besteed aan de mogelijke rol van de accountant bij het vergroten van het inzicht in de toekomstbestendigheid van de door hem/haar gecontroleerde organisaties.

• Werkplan werkgroep Continuïteit PDF 913 kB

Prioriteiten 2023

• Voortgang werkgroep Continuïteit
• Onder het thema ‘Het echt kennen van de gecontroleerde organisatie en haar omgeving’, moet de controlerend accountant oog hebben voor ‘rode vlaggen’. Op basis van de oorzakenanalyse specificeert de werkgroep deze rode vlaggen en zal de bevindingen delen met de sector.
• Het publiceren van een eerste evaluatie naar kwantiteit en kwaliteit van de rapportering over de controleaanpak continuïteit in jaarrekeningen 2021.
• De inzet van data speelt een steeds grotere rol. De werkgroep onderzoekt de mogelijkheden tot het delen van tools en het ontsluiten van data, onder andere gericht op het identificeren van risico’s in relatie tot continuïteit.

Contact

Melissa Klaver
Themaregisseur continuïteit
m.klaver@nba.nl

Onder de noemer Vernieuwing van de Audit gaat de hiertoe aangestelde werkgroep het gesprek aan over een aantal fundamentele principes van de audit, om zo te verkennen of de principes verdere innovatie van het accountantsberoep belemmeren of juist helpen. De werkgroep is aangesteld door de Stuurgroep Publiek Belang.

• Meer informatie over de werkgroep Vernieuwing van de audit

Projectdoelstellingen

Een belangrijk thema waar de werkgroep mee aan de slag gaat, is de communicatie van de accountant richting het maatschappelijk verkeer. Onder de noemer ‘Open Podium’ zal de projectgroep voorstellen doen om het verhaal over de accountantscontrole beter toegankelijk en begrijpelijk te maken voor gebruikers.

Onderdeel hiervan zal ook zijn dat de accountant zich meer uitspreekt over thema’s die tijdens de controle aan de orde zijn gekomen. Dat vraagt om goede randvoorwaarden. Daarom gaat de projectgroep ook kijken naar de subthema’s geheimhouding of vertrouwelijkheid. Deze worden geëvalueerd in de context van gewijzigde maatschappelijke opvattingen rond verantwoording en transparantie. De projectgroep start een discussie of debat en op basis hiervan worden aanbevelingen opgesteld. 

Prioriteiten 2021

De werkgroep gaat zich richten op de volgende thema’s:

• Open podium
  • Dialoog met Stakeholders: Optreden binnen en buiten de Algemene Vergadering van Aandeelhouders
  • Uitgebreide controleverklaring
• Assurance met impact
  • Lange termijn waardecreatie
• Generiek
  • Verkenning geheimhoudingsplicht
  • Verkenning opleidingscurriculum

Het Platform reguliere vergunninghouders (voorheen Platform niet-oob) is verantwoordelijk voor het maken van een passende verbeteragenda voor het segment van de Wta-vergunninghouders. Hierbij wordt rekening gehouden met de diversiteit van deze  accountantsorganisaties en de proportionaliteit van de maatregelen. Het Platform reguliere vergunninghouders ontwikkelt een eigen agenda die aansluit bij de activiteiten van de Stuurgroep Publiek Belang.

Het Platform reguliere vergunninghouders neemt deel aan de projecten fraude, continuïteit, vernieuwing van de audit, transparantie & verantwoording en kwaliteitsgerichte cultuur. Het Platform zorgt voor een doorvertaling voor het segment van reguliere vergunninghouders, met speciale aandacht voor de proportionaliteit. Ook staan thema’s die specifiek van belang zijn voor de reguliere vergunninghouders op de agenda, zoals de invoering van een op het structuurregime geïnspireerd governance model en het vlieguerencriterium.

• Meer informatie over het Platform reguliere vergunninghouders.

Publicaties

• Werkprogramma niet-oob: Toepasbare kwaliteitsmaatregelen PDF 1,66 MB

Zie ook

• Nieuwsbericht: Platform niet-oob wil toepasbare kwaliteitsmaatregelen (nba.nl)

Contact

Fred de Vries
Projectleider
f.devries@nba.nl
020-3010375

Met het Dashboard Accountancy wil de sector zichtbaar maken hoe het werkt aan verbetering van haar kwaliteit en de prestaties van accountantskantoren. Middels dit Dashboard gaat de sector een dialoog aan met maatschappelijk belanghebbenden en legt zij verantwoording af.  Dit gebeurt aan de hand van data vanuit de kantoren op specifieke relevante thema’s. Daarnaast zijn er maatschappelijk belanghebbenden aan het woord.

• Meer informatie over de Werkgroep Dashboard Accountancy.

Publicaties

• Bekijk het Dashboard Accountancy

Projectdoelstelling

Het doel van het Dashboard Accountancy is het permanent zichtbaar maken van de prestaties van openbare accountantskantoren. De beroepsgroep wil zichtbaar maken welke prestaties men van de accountant mag verwachten, met als ambitie om het vertrouwen in (het werk van) de accountant te vergroten.

Prioriteiten 2021

In 2021 heeft de Werkgroep Dashboard Accountancy zich tot doel gesteld om in te gaan op maatschappelijke thema’s als:

• Niet-financiële informatie & de rol van de accountant
• Fraude
• Continuïteit
• Oorzaakanalyse bij accountantskantoren
• Update van reeds gepubliceerde data

Daarnaast werken de kwartiermakers op dit moment aan een set van kwaliteitsindicatoren (AQI’s) voor de accountantskantoren. Ook zal worden gekeken hoe deze output past in het Dashboard Accountancy.

Zie ook

• Bekijk het dashboard accountancy
• Bekijk de werkgroep Dashboard Accountancy 

Contact

dashboardaccountancy@nba.nl

Duurzame verankering van de kwaliteitsgerichte cultuur in de accountancysector is nodig. In de afgelopen jaren is goede vooruitgang geboekt op dit gebied. Inspanningen van de Monitoring Commissie Accountancy (MCA) en de Commissie Toekomst Accountancysector (CTA) hebben de sector aangezet tot een scherper kwaliteitsbesef. Het is nu aan de accountantssector om het verbeterproces zelf actief voort te zetten.

Daarom staat dit thema opnieuw op de agenda van de Stuurgroep Publiek Belang voor 2021 –2023, Het thema wordt uitgewerkt door de hiervoor opgerichte Werkgroep kwaliteitsgerichte cultuur.

• Meer informatie over de Werkgroep kwaliteitsgerichte cultuur

Publicaties

Op 16 december 2021 heeft de werkgroep de Bouwstenen Kwaliteitsgerichte Cultuur gepubliceerd. 

• Bouwstenen Kwaliteitsgerichte Cultuur

Op 11 november 2021 heeft de werkgroep haar werkplan gepubliceerd.

• Werkplan Werkgroep Kwaliteitsgerichte Cultuur

Op 7 mei 20218 publiceerde de Stuurgroep Publiek Belang zes good practices van verschillende kantoren die bijdragen aan een cultuur die gericht is op kwaliteit.

• Good practices voor kwaliteitsgerichte cultuur – 7 mei 2018

Projectdoelstelling

• Komen tot een duurzame verankering van de kwaliteitsgerichte cultuur in de beroepsgroep
• Analyseren welke pijnpunten nog kunnen worden aangepakt om tot een duurzame kwaliteitsgerichte cultuur te komen

Om deze doelstellingen te bereiken wordt gewerkt aan:

• Komen tot één definitie en een uniforme meting van kwaliteitsgerichte cultuur
• Inventarisatie van de huidige stand van zaken binnen de beroepsgroep, door onderzoeken en gesprekken binnen de sector samen te voegen.
• Inventarisatie van oorzaken van ‘kwaliteitsfalen’, en resultaten van bestaand onderzoek op dit gebied samenvoegen.
• Ontwikkelen van tools en handvatten voor duurzame verankering van kwaliteitsgerichte cultuur, door bijvoorbeeld:
  • Onderzoeken en publiceren van best practices
  • Verkregen inzichten van experts buiten de beroepsgroep vertalen naar de accountancysector
  • Verankeren van houding en gedrag in de opleiding

De stuurgroep Publiek Belang richt zich voornamelijk op de kwaliteitsverbetering van de accountantscontrole. Kwaliteitsgerichte cultuur kan ook voor accountants in andere omgevingen van belang zijn. De werkgroep kijkt daarom hoe dit uit te rollen  naar andere onderdelen van de beroepsgroep: accountants in business, overheidsaccountants.

Prioriteiten 2021

In 2021 zal de focus van de werkgroep liggen op het bepalen van één definitie van kwaliteitsgerichte cultuur en de inventarisatie van de huidige stand van zaken binnen de beroepsgroep. Daarnaast zal een start gemaakt worden met initiatieven om de genoemde tools te ontwikkelen

Contact

cultuur@nba.nl