Schenken accountants genoeg aandacht aan dilemma's?

"Ik vind van wel. Voor mij is het lang geleden dat ik als openbaar accountant werkte maar in de verschillende managementfuncties die ik daarna heb vervuld had ik altijd veel te maken met accountants. Ze komen bij veel organisaties over de vloer, zien de processen en ontmoeten uiteenlopende mensen. Dat geeft je een heel breed referentiekader. Het helpt je om af en toe achterover te leunen en na te denken over een probleem. Zelf heb ik veel gehad aan de trainingen, colleges en dialoogsessies over ethische vraagstukken. Dat startte al in mijn studietijd met de gedrags- en beroepsregels voor accountants en de colleges van professor Van Manen over integriteit."

Wat zijn jouw dilemma's?

"Hoe combineer je een carrière met moederschap? Dat is voor mij als vrouw een dilemma waar ik een aantal jaren mee heb geworsteld. Ik werd op jonge leeftijd weduwe. Vanaf dat moment was ik de kostwinner. Bij de accountantsorganisatie waar ik werkte had ik uitdagend en interessant werk waardoor ik intensieve en lange dagen maakte. Die werkdruk ging ten koste van mijn gezin en mijzelf. Ik denk dat veel mensen - vrouwen, maar ook mannen - daarmee worstelen. Door je werk mis je unieke momenten die je niet over kan doen. Ik heb een persoonlijke afweging gemaakt en gekozen voor een combinatie van het moederschap en minder intensief maar even interessant werk. Dat was wel spannend maar ik accepteerde de onzekerheid. Achteraf gezien heeft die keuze goed uitgepakt."

"Een dilemma is nooit goed of fout. Beide keuzes zijn mogelijk. Toen tijdens Covid iedereen thuis moest gaan werken, was ik als algemeen directeur bij de directie Particulieren van de Belastingdienst verantwoordelijk voor de instroom van nieuwe medewerkers. Ik had de keuze. Laat ik nieuwe medewerkers thuis vanachter een laptop kennis maken met de organisatie of geef ik ze op een veilige manier toegang tot het kantoor zodat collega's die bereid zijn hun te begeleiden daar de mogelijkheid toe hebben? Ik koos voor het laatste en steunde mijn leidinggevenden daarin. Dat betekende wel dat ik het moest toelichten aan collega's en dat het binnen de geldende Covidmaatregelen werd uitgevoerd."

Is de manier waarop je naar een dilemma kijkt nu anders dan in het begin van je carrière?

"Ik zie nu veel scherper wat een dilemma voor gevolgen heeft voor anderen en betrek dat er nadrukkelijker bij. Ik heb dat de afgelopen vier jaar ervaren toen ik de toeslagenaffaire meemaakte. De impact die zoiets heeft op mensen - burgers, collega's maar ook mijzelf - is enorm. Het is alsof je in een branding met steeds hogere golven staat. Hoe blijf je overeind? Op zo'n moment merk je hoe belangrijk het is om de verbinding met anderen te maken. Benoem wat de ander en wat jezelf meemaakt. Dat helpt."

Wat vind je van de DilemmApp?

"Ik vind de app een mooi hulpmiddel voor accountants. Er komen allerlei thema's voorbij zoals duurzaamheid, continuïteit. Hoe ga je daarmee om? Hoe verhoudt zich dat tot de werkwijze van de organisatie waar je deel van uitmaakt en hoe sta je daar zelf in? Om dilemma's hangt een sfeer van ongemak. Het voelt niet fijn om onzeker over iets te zijn. Dat is ook een kwestie van perceptie. Misschien spreken we te snel van een dilemma. Wanneer je een vraagstuk omdoopt in een dilemma ervaar je het direct als lastig, maar een ingewikkelde puzzel oplossen is ook gewoon interessant en leuk. Het is goed als je in situaties komt waarin je wordt uitgedaagd. Je kunt er je professionaliteit op los laten. En je hoeft het niet alleen te doen. Neem de tijd om iemand te zoeken die je kan helpen. Het kan een naaste collega zijn of een professionele coach. Dat vertel ik ook aan de kersverse accountants aan wie ik diploma's uitreik. Zoek je collega's op als je met een vraagstuk worstelt. Het voelt misschien alsof je je daarmee kwetsbaar opstelt maar ik heb geleerd dat mensen daar heel positief op reageren."

Dilemma: Alle verloven zijn ingetrokken

Ik ben controlerend accountant bij een groot kantoor. Mijn leidinggevende vraagt mij voor een belangrijke klant een opdracht af te ronden. Om de deadline te halen moet ik werken in de week waarin ik met mijn gezin een paar dagen op vakantie wilde gaan. Ik verheug mij enorm op dit uitje. En ik niet alleen, ook mijn partner en de kinderen. Ik heb dat al een half jaar geleden in mijn agenda vastgelegd. Mijn leidinggevende weet van mijn plannen maar doet een klemmend beroep op mij. De klant moet voorrang krijgen. Hij geeft verder aan dat ook andere collega's hun privéplannen opzij zetten voor het bedrijfsbelang. Hij laat doorschemeren dat mijn carrièreperspectief binnen het kantoor door mijn keuze wordt beïnvloed. Het is niet voor het eerst dat dit gebeurt.

Wat doe ik? 

  1. Ik zwicht voor het verzoek en zeg de vakantie af.
  2. Ik neem de opdracht mee op vakantie om geen spelbreker te zijn voor mijn gezin.
  3. Ik weiger hiermee akkoord te gaan en geef aan dat hij ruim op tijd op de hoogte was van mijn beschikbaarheid.
  4. Iets anders.