Ter introductie

Voor je ligt de HRA editie 2025 met de belangrijkste wet- en regelgeving voor de dagelijkse praktijkuitoefening door accountants. Deze uitgave bevat wetgeving, verordeningen en nadere voorschriften waaronder de nieuwe Standaarden voor Kwaliteitsmanagement en de Controle- en overige standaarden. Zo heb je alle regelgeving bij elkaar.

LET OP: op 1 september 2025 zijn aanpassingen gedaan in deze online HRA. Dit betreft kleine wijzigingen in verband met foutieve opsommingen, paragraafnummers en verwijzigingen.

Naar verwachting worden deze aanpassingen op een later moment doorgevoerd op wetten.overheid.nl.

In de editie 2025 zijn de volgende belangrijke aanpassingen doorgevoerd ten opzichte van editie 2024:

  • Wet toezicht accountantsorganisaties, in werking getreden op 1 maart 2025. Kleine aanpassingen naar aanleiding van de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden.

  • Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten, in werking getreden op 1 januari 2025. Met de wijziging is een definitie van beursgenoteerde onderneming opgenomen. Dit hangt samen met wijzigingen van de International Code of Ethics for Professional Accountants. Ook is een nieuw artikel ingevoegd. Dit betreft een technische wijziging.

  • Verordening accountantsorganisaties 2025, in werking getreden op 1 januari 2025. Deze nieuwe verordening vervangt de bestaande VAO en regelt onder meer de verplichting voor accountantsorganisaties om een kwaliteitsmanagementsysteem in te richten. Deze verordening geldt voor de oob-kantoren vanaf 1 januari 2025, en voor de reguliere vergunninghouders vanaf 1-1-2026.

  • Nieuwe kwaliteitsregels.

    De nieuwe kwaliteitsregels gelden voor de oob-kantoren met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2025, en voor de reguliere vergunninghouders vanaf 1-1-2026. De invoering voor andere accountantskantoren vindt op 1 januari 2027 plaats. Eerdere vrijwillige toepassing is volgens de overgangsbepalingen toegestaan. De nieuwe kwaliteitsregels bestaan uit:

    • Nadere voorschriften Kwaliteitsmanagement; in werking getreden op 21 februari 2025. De NVKM regelen de Standaarden voor kwaliteitsmanagement die gelden voor kantoren, stellen eisen aan een eindverantwoordelijke voor kwaliteitsmanagement en accountants en het overgangsrecht. 

    • Standaard voor kwaliteitsmanagement 1; in werking getreden op 21 februari 2025. Deze standaard is nieuw en betreft een vertaling van de internationale standaard voor kwaliteitsmanagement (ISQM 1).

    • Standaard voor kwaliteitsmanagement 3N; in werking getreden op 21 februari 2025. Dit betreft een Nederlandse kwaliteitsstandaard die de kantoorvereisten voor de stemrechten, het dagelijks beleid, de beroepsaansprakelijkheidsverzekering en de waarneming regelt.

  • Nadere voorschriften controle- en overige standaarden (NV COS), in werking getreden op 25 april 2024, die eind 2024 op de volgende onderdelen is gewijzigd:

    • Standaard 3850N Assurance- en aan assurance verwante opdrachten met betrekking tot prospectussen (herziening); in werking getreden per 1 september 2024. Herziening in verband met de gewijzigde Europese Prospectusverordening.

    • Standaard 2400 Opdrachten tot het beoordelen van financiële overzichten; in werking getreden per 19 december 2024. Herziening in verband met beoordelingsverklaringen in het nieuwe format, met de conclusie aan het begin van de verklaring en daarnaast herstel van redactionele onvolkomenheden.

      Standaard 3950N Assurance-opdrachten inzake het voldoen aan de criteria voor het opstellen van een digitaal verantwoordingsdocument: in werking getreden per 19 december 2024. De Standaard is geactualiseerd en vervangt NBA Alert 43 ‘Onderzoeken of voldaan is aan ESEF-vereisten’.

    • Wijzigingen Nadere voorschriften controle- en overige standaarden voor herstel omissies; in werking getreden 6 november 2024.Met deze wijzigingen zijn geen inhoudelijke wijzigingen beoogd.

    • De verwijzingen in de Nadere voorschriften controle- en overige standaarden naar de nieuwe kwaliteitsregels zijn nog niet verwerkt. Wel hebben we een transponeringstabel toegevoegd.

    • Wijziging Nadere voorschriften controle- en overige standaarden, in werking getreden per 7 mei 2025. Dit betreft intrekking van de COVID-pandemie-gerelateerde standaarden 3900N, 4415N en 4416N.

 

Enkele regelingen of onderdelen van de regelgeving worden niet meer in de HRA opgenomen omdat deze veelal betrekking hebben op de beroepsorganisatie of niet gericht zijn op de dagelijkse praktijk. De regelgeving beroepsorganisatie kun je vinden op https://www.nba.nl/over-nba/organisatie/regelgeving-beroepsorganisatie/.

 

Omwille van de omvang hebben we ook de Europese regelgeving in de HRA beperkt tot alleen die artikelen die direct betrekking hebben op accountants. In de desbetreffende regelgeving hebben we een verwijzing opgenomen naar de volledige regelgeving.

 

Om gemakkelijker kennis te nemen van de in de HRA gebruikte definities, heeft de NBA deze in een apart overzicht opgenomen. Dit overzicht is te vinden op: www.NBA.nl/hra-begrippenlijst.

 

In de verordeningen en nadere voorschriften zijn verwijzingen opgenomen, zoals bijvoorbeeld ‘Zie T1’. Dit betreft verwijzingen naar de Toelichting bij de specifieke verordening of bij het nadere voorschrift. Deze verwijzingen zijn opgenomen in het kader van de toegankelijkheid voor de lezer van de HRA, maar maken geen deel uit van de vastgestelde verordeningen en nadere voorschriften.

 

Hoofddorp, mei 2025