Accountancysector versterkt verbetermaatregelen

De agenda ziet onder andere op zaken als oorzakenanalyses, cultuurverandering en het partner- en verdienmodel. De sector kiest hiermee voor een meer fundamentele aanpak van haar verbeterprogramma, ter versterking van de 53 maatregelen die de afgelopen jaren zijn ingevoerd. Uitgangspunt is dit te doen in nauwe samenspraak met stakeholders, lerend van toetsingen door toezichthouders, onderlinge kennisuitwisseling en academische research, en met open oog en oor voor het publieke belang.

De veranderagenda bevat vijf punten aan de hand van vijf vragen aan de sector:

1. Wanneer is een audit van goede kwaliteit?
   Begin juni is een green paper over de definitie van audit kwaliteit gepubliceerd. Doel is het creëren van een uniform en collectief gedragen kwaliteitsbegrip ten behoeve van het publiek belang.
2. Wat ging fout in dossiers of bij kantoren en wat moeten we daar van leren?
   Oorzakenanalyses delen. OOB-vergunninghouders hebben per kantoor oorzakenanalyses uitgevoerd op dossiers met tekortkomingen in auditkwaliteit. In de loop van de zomer zullen de kantoren de belangrijkste inzichten uit oorzakenanalyses met elkaar delen en voor de sector beschikbaar maken.
3. Hoe kunnen we cultuur bij kantoren veranderen?
   Inmiddels meten ruim honderd kantoren hun cultuur, met behulp van de cultuurmeter van NBA, SRA of met een eigen instrument. Op basis van de uitkomsten zal een gezamenlijk programma worden ontwikkeld, gericht op het uitwisselen van 'good practices'.
4. Hebben we structurele problemen in ons bestel?
   In het najaar wordt in een green paper geëvalueerd wat de risico's zijn van het verdienmodel, het partnermodel, de multidisciplinaire organisatie en het internationale netwerk op de kwaliteit van de accountantscontrole. En ook welke waarborgen vereist zijn om onafhankelijke en kwalitatief hoogwaardige audits te kunnen uitvoeren. Het paper wordt voorgelegd aan stakeholders voor discussie en debat.
5. Hoe kunnen we beter tegemoet komen aan actuele behoeften in de samenleving?
   Fraude en discontinuïteit (faillissementen) leveren veel maatschappelijke schade op. De sector kan een forse bijdrage leveren aan het voorkomen en bestrijden van beide zaken en zal haar inspanningen op deze gebieden intensiveren.

Inzetten op continue kwaliteitsverbetering

Pieter Jongstra, voorzitter NBA-bestuur en voorzitter Stuurgroep Publiek Belang: "De accountancysector is 2,5 jaar na de publicatie van haar rapport 'In het Publiek Belang' en de invoering van 53 verbetermaatregelen op een punt van heroriëntatie gekomen. De sector heeft enorm veel werk verzet en een veelheid aan veranderingen doorgevoerd. Het is ons duidelijk dat deze 53 maatregelen niet het eindstation zijn. Het is noodzakelijk om de intrinsieke motivatie van leidinggevenden en professionals in het veld verder te verbeteren. Met de stuurgroep en deze agenda versterken we de ingevoerde maatregelen met een meer fundamentele aanpak. Samen, als sector, doelgericht en stap voor stap."

Samenspraak met stakeholders, publieke toetsing

De veranderagenda zal doorlopend geëvalueerd en aangevuld worden, elke keer in nauwe samenspraak met stakeholders en toezichthouders, en met oog voor het publieke belang. Een meer uitgewerkt programma volgt naar verwachting na de zomer. De voortgang van het totale verbeterproces blijft onderwerp van publieke toetsing door politiek, AFM en MCA. Bij het uitvoeren van de veranderagenda laat de Stuurgroep zich mede leiden door de wetenschappelijk getoetste inzichten die voortkomen uit de samenwerking met de Foundation for Auditing Research (FAR).

Over de stuurgroep Publiek Belang

In januari 2017 hebben kantoren en de NBA een stuurgroep opgericht van bestuurlijk vertegenwoordigers van accountantsorganisaties (OOB- en niet-OOB vergunninghouders) en de beroepsorganisatie.  De opdracht van de stuurgroep luidt:

• Stel een meerjarige prioriteitsagenda op voor de auditsector, gericht op kantoren met een Wta-vergunning voor het uitvoeren van wettelijke controles en beroepsorganisatie;
• Doe dit op basis van een actuele probleem- en oorzakenanalyse en vanuit een helder geformuleerde, collectieve kwaliteitsambitie;
• Zie toe op en geef sturing aan de uitvoering van de prioriteitsagenda door middel van een gestructureerde veranderaanpak, met inachtneming van de eigen verantwoordelijkheid van kantoren en beroepsorganisatie.

De realisatie van bovenstaande opdracht in de komende jaren is een gezamenlijke inspanning van kantoren en NBA. De leden van de stuurgroep zijn Paul Dinkgreve (SRA), Egbert Eeftink (KPMG), Peter Hopstaken (Mazars), Pieter Jongstra (NBA, voorzitter), Roland Ogink (namens de werkgroep niet-OOB), Marco van de Vegte (Deloitte) en Berry Wammes (NBA).