Aan het woord is gastspreker Mira Faas, D&I-expert en betrokken bij de NBA-diversiteitsmonitor, die net voor de derde keer gepubliceerd is. Op hoofdlijnen zijn de uitkomsten van de 2024/2025-monitor dat meer accountantskantoren de mate van inclusiviteit meten en dat de doorstroom naar de top verbetert. Zo is er sprake van een stijging van 15 naar 18 procent vrouwen in de partnerlaag.

Teamdiversiteit

Ook blijft er werk aan de winkel. Een deelnemer vraagt: “Op het gebied van inclusiviteit doen we als kantoor veel, maar op juridisch gebied krijgen we culturele diversiteit niet goed gemeten. Hoe is dat bij de andere deelnemers?” Die herkennen dat en wisselen ervaringen uit over wat wel en niet mogelijk is in hun organisaties. “Wat kunnen we van elkaar ‘jatten’ als iets er al is en werkt?”

Diversiteit in teams komt de kwaliteit van de beroepsuitoefening ten goede, benadrukt de NBA. Er ontstaat een gesprek over het belang van teamdiversiteit voor klanten. “Belangrijk is diversiteit niet te ‘statisch’ te maken door te focussen op een specifieke vorm, maar daar een breed perspectief in te hebben. Door oog te houden voor verschillende soorten achtergronden, ook de niet direct zichtbare.” Samenwerken in een team met verschillende nationaliteiten komt bijvoorbeeld aan bod bij een uiterst internationaal georiënteerd klantenportfolio. Ook het belang van aandacht voor neurodiversiteit op teamniveau komt ter sprake. “Uiteindelijk gaat het om diversity of thought”, zegt een deelnemer.

De 25 deelnemers aan de cultuurwerkplaatsen komen van meer dan 15 accountantskantoren en werken daar allemaal aan cultuur en gedrag, vanuit verschillende perspectieven. Naast accountants werkzaam in de samenstel- en/of controlepraktijk, doen ook collega’s mee vanuit vaktechniek, learning & development, experts op het gebied van cultuur & gedrag en risk & compliance. Het doel is om samen verder te bouwen aan een aantrekkelijk beroep en werkomgeving.

Feedback wizard

Naast de interactieve sessie met Mira Faas pakken de deelnemers ook de draad weer op vanuit de eerdere bijeenkomsten. Want naast vakmanschap heeft een professional in een werkplaats ook een gereedschapskist nodig. Het idee is dat de deelnemers die gezamenlijk vullen met tools om de gewenste cultuurbeweging in onze organisaties gericht te ontwikkelen. Micro-experimenten zijn een manier om het geleerde uit de bijeenkomsten toe te passen in de eigen praktijk. Niet groot en vaag, maar klein en iets waarvan je weet: dat kan ik wel!

Een deelnemer vertelt over nudges. “In feedbacktrainingen hoorden wij dat mensen zeiden: Ik denk er gewoon niet aan, maar vind het wel belangrijk. Nu kunnen collega’s zich aanmelden voor het ontvangen van heel specifieke feedbackopdrachten of nudges, die zijn ingebouwd in de Teams-omgeving. Dat kan bijvoorbeeld zijn: ‘Bel vandaag iemand om een compliment te geven’, of ‘Let deze week op dat je anderen laat uitpraten’, of ‘Vraag iemand wat je kan verbeteren in je leiderschap’. Zo kan je goed worden in feedback geven en ontvangen, en een soort feedback wizard worden.”

‘Rollensteen’

Naar aanleiding van de derde cultuurwerkplaats over de lerende accountantsorganisatie presenteert een groepje enthousiaste deelnemers een experiment met een ‘rollensteen’. Dat is een dobbelsteen met daarop de drie rollen van een manager, die belangrijk zijn voor psychologische veiligheid, omgezet naar zes vragen. De deelnemers zijn geïnspireerd door het onderzoek dat Olof Bik in september presenteerde, waaruit bleek dat het de manager is – en niet de partner – die de belangrijkste ‘cultuurdrager’ is in het controleteam.

Net als met de tools naar aanleiding van eerdere cultuurwerkplaatsen gaat het de deelnemers ook hier om het bespreekbaar maken: in dit geval van de drie rollen of kernstappen die een manager moet ondernemen om psychologische veiligheid in een team mogelijk te maken, zoals beschreven door Amy Edmondson in haar boek De onbevreesde organisatie (2019). Als toehoorder de context scheppen, als aangever uitnodigen tot bijdragen en als ontvanger productief reageren. Een handzame one-pager van de tool is te zijner tijd beschikbaar op de NBA-pagina De lerende organisatie(-cultuur) onder het kopje ‘Zelf aan de slag’. De deelnemers werken ook aan een Vitamine-A-podcast waarin managers van controleteams in gesprek gaan over de drie rollen.

Meer weten?

Ben je geïnteresseerd in de uitkomsten van de bijeenkomsten of mogelijke aanmelding voor het cultuur(werk)programma 2026? Bekijk dan de take-aways van deze en eerdere cultuurwerkplaatsen, met materiaal ter inspiratie en om zelf mee te werken. Lees de verslagen van de eerste drie werkplaatsen over leren van fouten, vertrouwen versus controle en de lerende accountantsorganisatie. Of neem contact op met de NBA via cultuur@nba.nl voor meer informatie over de plannen voor 2026.

Dit was de vierde en laatste cultuurwerkplaats van 2025. Samen met vertegenwoordigers van de Stuurgroep Publiek Belang sluiten de deelnemers het werkprogramma af in januari 2026.