Klimaat en CO2
Duurzaamheidsrisico’s staan in 2022 bovenaan in de top tien van wereldwijde langetermijnrisico’s volgens het World Economic Forum, waarbij falen om klimaatverandering te voorkomen met stip op 1 staat. In reactie daarop wil Europa middels de Green Deal dat Europa in 2050 een klimaatneutraal continent is. Onderdeel daarvan is dat de CO2-uitstoot in 2030 met minimaal 50% is verminderd wat ook nationaal is verankerd in de Nederlandse Klimaatwet.
Continuïteit
Klimaatrisico's en kansen hebben ook een financiële dimensie en zijn daardoor van belang voor de continuïteit van een organisatie. De financiële gevolgen van de overstromingen in Limburg in de zomer van 2021 waren enorm, en dergelijke klimaatschade als gevolg van fysieke risico’s zullen organisaties steeds vaker moeten dragen.
Daarnaast hebben ook de transitierisico’s financiële gevolgen. Denk aan het meedingen bij aanbestedingen waarin klimaateisen worden gesteld, het verlies van omzet en marktaandeel omdat producten niet klimaatbestendig zijn, reputatieschade door een veranderende publieke opinie, omschakelingskosten als gevolg van nieuw beleid van de overheid, of investeren in productinnovatie waarmee nieuwe markten aan te boren zijn.
Moeilijk voorspelbaar
De ontwrichtende (disruptieve) gevolgen van klimaatverandering zijn moeilijk te voorspellen. Zeker is dat zij een enorm effect kunnen hebben op bedrijfsresultaten en -modellen.
Een rol voor de accountant
Veel organisaties willen graag bijdragen aan de oplossing van het klimaatvraagstuk om de wereld voor toekomstige generaties leefbaar te houden. Net als bij elke ingrijpende verandering vereist klimaatactie een duidelijke strategiebepaling en -uitvoering, een daarop aangepaste bedrijfsvoering (risicomanagement, interne beheersing) en betrouwbare stuurinformatie. Een accountant kan vanuit expertise op het gebied van administratieve organisatie, interne beheersing, verslaggeving en controle een rol van betekenis spelen in deze transitie.
Invoering CSRD
Na de invoering van de CSRD zullen grote ondernemingen in Nederland verplicht rapporteren over de uitstoot van broeikasgassen van de eigen activiteiten en die in de keten, en daarnaast over de klimaatrisico’s van hun bedrijfsmodel. Ook inzicht in de wijze waarop de onderneming wil voldoen aan het klimaatakkoord van Parijs, dus de eigen reductieplannen, zullen onderdeel zijn van de rapportage en de assurance die daarbij gegeven wordt.
Hoe helpt de NBA?
Handleiding klimaat
De NBA publiceerde 10 september 2021 een nieuwe ‘Handleiding Duurzaamheid: Klimaat’. De uitgave biedt accountants, in welke rol dan ook, handvatten rondom het thema klimaat.
De handleiding is een vervolg op de Publieke Managementletter (PML) over klimaatverandering Klimaat is financieel, die de NBA begin 2020 uitbracht met name voor bestuurders en ondernemers. Met de handleiding wordt de PML vertaald naar de dagelijkse praktijk van accountants en worden concrete handvatten geboden ten aanzien van het onderwerp klimaat.
- Lees het nieuwsbericht: NBA publiceert 'Handleiding klimaat' voor accountants
- Download: Handleiding duurzaamheid klimaat - september 2021
Publieke Management Letter 'Klimaat is financieel'
In 2019 heeft de Signaleringsraad van de NBA, onder voorzitterschap van hoogleraar Financial Accounting Martin Hoogendoorn, in een publieke management letter voor de eerste keer gekozen voor het thema Duurzaamheid. Deze PML legt de focus op klimaat als hét duurzaamheidsvraagstuk van onze tijd. In de PML staan handzame tips over de wijze waarop klimaat invulling gegeven kan worden door accountants in hun verschillende rollen, met name als bestuurders en ondernemers
CO2 onder controle
In 2020 heeft de Rijksuniversiteit Groningen in samenwerking met de NBA onderzocht hoe openbaar accountants invulling geven aan CO2 in hun werkzaamheden.
In 2018 heeft de Rijksuniversiteit Groningen in samenwerking met NBA onderzocht hoe accountants in business CO2 op de agenda zetten.
Lees (de samenvatting van) het onderzoeksrapport »
Verder lezen
De IFRS Foundation heeft ondersteunend materiaal opgesteld over de wijze waarop materiele gevolgen van klimaatverandering in de jaarrekening van organisaties verwerkt moeten worden volgens de IFRS Standaarden.
In het artikel van de IASB Board lid Nick Anderson staat tevens beschreven hoe klimaatgerelateerde risico’s onder IFRS verantwoord moeten worden.
Ga naar IFRS - Nick Anderson—IFRS Standards and climate-related disclosures »
IFAC heeft samengevat op welke manier klimaatverandering van invloed kan zijn op rapportage en controle van jaarrekeningen over boekjaar 2021, wat gehanteerd kan worden als hulpmiddel bij de verwerking van de gevolgen van klimaatverandering in een jaarrekening.
Ga naar Corporate Reporting: Climate Change Information and the 2021 Reporting Cycle | IFAC »