Verslaggeving

De financiële verslaggevingsstandaarden, zoals de International Financial Reporting Standards (IFRS), worden internationaal bepaald. Deze zijn, op grond van Europese wetgeving en na Europese goedkeuring, rechtstreeks van toepassing voor beursfondsen. De Europese wetgeving en daarop gebaseerde nationale wetgeving heeft voor andere ondernemingen de belangrijkste bepalingen uiteengezet voor de verslaggeving. De Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) geeft, mede geïnspireerd door de IFRS, de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving uit die hieraan verdere nationale invulling geven. De verslaggeving wordt daarmee sterk internationaal beïnvloed en tot op zekere hoogte geüniformeerd.

De verslaggevingsvereisten voor duurzaamheidsrapportering worden Europees bepaald. Onder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is EFRAG aangewezen om de standaarden (de ESRS, European Sustainability Reporting Standards) te ontwikkelen. Deze zijn rechtstreeks van toepassing voor beursfondsen. Voor kleinere ondernemingen is de V-SME-standaard ontwikkeld, die vrijwillig toepasbaar is. Buiten Europa zijn de internationale ISSB-standaarden in gebruik; er is een zekere coördinatie gedurende de ontwikkeling daarvan met EFRAG.

Audit, assurance en Kwaliteitsmanagementstandaarden

Diverse regels, zoals de Nadere voorschriften Controle- en overige standaarden (NV COS), de Nadere voorschriften kwaliteitsmanagement (NVKM), de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA) en de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) zijn voor een groot deel afgeleid van de internationale standaarden. De NBA volgt deze internationale beroepsregelgeving actief en in een vroeg stadium, en probeert hier actief invloed op uit te oefenen, bijvoorbeeld door te reageren op consultaties. Ook anticipeert de NBA bij nationale regelgeving en uitingen zo veel als mogelijk is op internationale ontwikkelingen. Zo verwacht de NBA in de loop van 2026 ook de internationale duurzaamheidsassurancestandaard (ISSA 5000) in Nederland in te voeren.

De internationale standaarden worden ontwikkeld door de International Auditing and Assurance Standards Board (IAASB) en de International Ethics Standards Board for Accountants (IESBA). Deze boards zijn recent verzelfstandigd uit de structuur van IFAC (International Federation of Accountants). Hiermee is bereikt dat de ontwikkeling van de standaarden losstaat van de belangenbehartiging. De Public Interest Oversight Board (PIOB) houdt toezicht op de boards met een focus op de waarborging of de standaarden in voldoende mate het publieke belang dienen. De Monitoring Group, bestaande uit de belangrijkste internationale toezichthouders, is systeemverantwoordelijk.