Aanpassing PE-beleid - doe mee met de Ledenraadpleging

Reageren op ledenraadpleging

Het bestuur nodigt leden van harte uit om te reageren op de ontwerp-Nvpe 2026 en op de vragen in het raadplegingsdocument. Stuur je reactie naar pe@nba.nl.

Vooruitlopend op de definitieve vaststelling van de Nvpe 2026 informeren we de leden nu al vast over het aangepaste PE-beleid, zodat leden weten wat ervan hen wordt verwacht en zich kunnen voorbereiden.

Achtergrond

Sinds 2021 kent het accountantsberoep in Nederland een output-gericht systeem voor permanente educatie (PE). Dit systeem biedt accountants de vrijheid hun eigen leertraject vorm te geven, afgestemd op hun professionele praktijksituatie. Belangrijk onderdeel hiervan is het jaarlijks op te stellen PE-portfolio waarin accountants aangeven wat ze hebben gedaan en geleerd.

In 2024 heeft de NBA het PE-systeem geëvalueerd en ideeën opgehaald. Deze input vormt mede de basis voor het verder door ontwikkelen van het portfoliosysteem in 2025. Hierin staat het bevorderen de vakbekwaamheid én het bewaken van de PE-verplichting centraal.

PE is cruciaal en niet vrijblijvend voor het behouden van professionele kwaliteit. De accountant is zelf verantwoordelijk voor de inhoudelijke invulling van het eigen leertraject, waarbij de leerdoelen en activiteiten op de eigen praktijk en ontwikkelbehoefte kunnen worden afgestemd.

De nadruk ligt nog meer op stimuleren, steunen en sturen

In het aangepaste PE-beleid ligt het accent op de eigen verantwoordelijkheid van accountants, professionele ondersteuning en voldoende waarborgen. Daarmee draagt de NBA bij aan het bevorderen van de vakbekwaamheid en bewaakt de NBA of aan de PE-verplichting is voldaan.

De NBA stimuleert en ondersteunt accountants op verschillende manieren bij hun ontwikkeling. De bijbehorende instrumenten worden vanaf 2026 gefaseerd opgeleverd:

• Transparantie over portfoliobeoordeling
  De NBA stelt heldere eisen aan het PE-portfolio en geeft inzicht in de wijze van beoordeling ervan zodat leden weten hoe zij aan hun PE-verplichting kunnen voldoen.
• Ontwikkelthema's
  De NBA stelt ontwikkelthema's vast, die accountants helpen om invulling te geven aan hun PE-verplichting. Door PE-ontwikkelthema's te benoemen geeft de NBA aan welke thema’s relevant zijn voor het beroep en ondersteunt ze leden door (suggesties voor) leerdoelen en mogelijke leeractiviteiten te geven. De accountant gaat aan de slag met de ontwikkelthema’s volgens het principe 'pas toe of leg uit'.
• Kennisbevordering
  Met het aanbieden van ontwikkelthema's en ontwikkelingsgerichte toetsen (zoals een zelfassessment en nulmeting) op specifieke onderwerpen stimuleert en ondersteunt de NBA accountants in hun kennisontwikkeling. De instrumenten zijn erop gericht accountants inzicht te verschaffen waarmee zij nieuwe leerdoelen kunnen opstellen. Daarnaast dragen deze instrumenten bij aan de bevordering van het kennisniveau.
• Reflectie en portfolio
  De NBA biedt meer ondersteuning aan bij het opstellen van het portfolio en het verplicht reflecteren. Hulpmiddelen zijn bijvoorbeeld workshops, instructievideo, helpdesk en een porfolio-format.
• Ondersteuningsgesprekken
  Ondersteuningsgesprekken zijn bedoeld voor accountants met een oordeel 'voldoet niet' voor hun PE-portfolio. De NBA biedt een gesprek aan dat gericht is op mogelijkheden voor verbetering en toekomstgerichte ontwikkeling.

Naleving

De NBA bewaakt de naleving van de PE-verplichting. De belangrijkste waarborgen hiervoor zijn:

• Jaarlijkse beoordeling portfolio's
  De NBA beoordeelt portfolio’s steekproefsgewijs aan de hand van een beoordelingsmatrix met twee niveaus: 'voldoet (met aandachtspunten)' en 'voldoet niet'. Bij een 'voldoet niet' beoordeling krijgt de accountant de gelegenheid het portfolio te verbeteren.
• Steekproeven
  Steekproefsgewijs worden portfolio's opgevraagd en beoordeeld. In principe hebben alle leden een gelijke kans om geselecteerd te worden. Het NBA bestuur kan – onderbouwd - besluiten om over te gaan tot een risicogerichte steekproef als daar aanleiding toe is. 
• Verplichte onderwerpen en kennistoetsen
  De verplichte onderwerpen en de kennistoets zet de NBA in als daarvoor specifieke aanleidingen zijn. Bijvoorbeeld bevindingen uit AFM-rapportages of nieuwe ontwikkelingen in het beroep. Daarbij geldt dat de NBA eerst via andere instrumenten de benodigde kennis probeert te bevorderen. Als de kennistoets wordt ingezet, doet de NBA dit onder valide toetscondities. 
• Tuchtrecht als uiterste consequentie
  Als een accountant, ondanks de mogelijkheid tot verbetering, niet voldoet aan de PE-verplichting, blijft een gang naar de tuchtrechter mogelijk.

Ontwikkelthema's voor 2026-2028 

De ontwikkelthema's kennen drie inhoudelijke clusters: vaktechnische kennis en kunde, persoonlijk leiderschap en maatschappelijke ontwikkelingen. Binnen die clusters benoemt de NBA ontwikkelthema’s waarmee onderwerpen en / of ontwikkelingen met verwachte impact op het beroep extra worden belicht. De thema’s worden per werkveld uitgewerkt.  

Onderstaande ontwikkelthema's voor 2026-2028 kwamen onder meer tot stand via uitgebreide gesprekken met de faculties, externe partijen en stakeholders en aan de hand van onderzoeken.

De projectgroep PE werkt de komende maanden aan de verdere uitwerking van de ontwikkelthema’s en een nadere toelichting op de werkvelden.

Contact

Heb je vragen of suggesties? Neem gerust contact op via: pe@nba.nl.