'Goed rapporteren is de kern van ons werk'

Ramsahai is een van de weinigen die zowel beoordelaar als examinator is voor de praktijkopleiding. Beide functies zijn overigens strikt gescheiden, benadrukt hij. "De trainees die ik beoordeel neem ik geen examens af. Op die manier wordt de objectiviteit gewaarborgd." Als beoordelaar heeft hij zo'n twintig trainees onder zijn hoede van wie hij een paar keer per jaar de rapportages beoordeelt. In zijn rol als examinator neemt hij drie à vier keer per maand een examen af. Een belangrijk verschil tussen beide functies is dat hij als beoordelaar niet of nauwelijks contact heeft met een trainee. Als examinator staat hij oog in oog met vaak nerveuze kandidaten.

Lang haar

Ramsahai weet hoe hij het ijs met kandidaten moet breken. "Ik presenteer mij heel informeel. Niet alleen qua kleding - ik draag geen pak maar een spijkerbroek - maar ook hoe ik het gesprek aanga. Als een collega. Het helpt dat ze mij jonger schatten. Een oudere examinator schept afstand. Ik heb ook lang haar. Over dat haar werden in het verleden wel eens vragen gesteld, maar als je je werk goed doet, accepteren mensen je zoals je bent. En je ziet in een oogopslag dat ik uit Suriname kom. Ik vind het belangrijk dat je er als accountant en examinator anders uit mag zien. Ik krijg dezelfde reactie van jonge accountants die door mij verzorgde cursussen volgen op Nyenrode. Je maakt ze enthousiast. Diversiteit is een hot topic. Dat ik dat uitstraal vind ik belangrijk."

Onder het informele uiterlijk schuilt evengoed een scherpe examinator die zonder omwegen op zijn doel afgaat. "Ik stel ze eerst op hun gemak en dan kom ik met de complexere vragen. Ik begin bij het examen altijd met het portfolio van het derde jaar. Dan krijg je een beter beeld van hun ontwikkeling. Ik eindig bij de rapportage van het eerste jaar. Soms staat er een zin in die tot een mooie discussie leidt. Hebben ze een vrijwillige controle met een wettelijke controle verward. Dan vraag ik door. Je wilt zien dat ze in drie jaar de ontwikkeling tot startbekwame accountant hebben gemaakt. Het examineren vind ik vanwege de interactie met de kandidaat mooier dan rapportages beoordelen. Toch wil ik als beoordelaar actief blijven omdat je zaken kan signaleren vanuit de praktijk. Je bent vanaf het eerste jaar betrokken bij de praktijkopleiding. Je ziet wanneer bepaalde facetten onderbelicht blijven en je kan de trainee aansporen om zichzelf te challengen."

Vlieguren

Ramsahai ziet dat de trainees jonger zijn dan een paar jaar geleden. "Toen ik met de praktijkopleiding begon had ik al acht jaar in de accountancy gewerkt. Tegenwoordig zijn sommigen vierentwintig jaar als ze afstuderen als RA. Dat is eigenlijk te jong. Daardoor hebben ze minder vlieguren gemaakt als ze aan de praktijkopleiding beginnen. Je bent misschien een topper in de theorie maar je mist de vertaalslag naar de praktijk. Dat is een nadeel als ze hun laatste jaarrapportage moeten schrijven. Daarin moet je laten zien dat je alle facetten van de controle hebt geraakt. Van risicoanalyse en controle aanpak tot zelfstandige oordeelsvorming. Zonder helicopterview kom je niet snel to the point. Als de logische samenhang ontbreekt, keur ik het af. Meer dan de helft van de trainees die ik beoordeel hebben hun laatste jaarrapportage moeten herschrijven. Mijn advies: laat je rapportage niet alleen aan je praktijkbegeleider lezen voor je het instuurt maar ook aan een leek. Dan kom je erachter of het leesbaar is. Taal is belangrijk. Goed rapporteren is de kern van ons werk."