Het doel van de werkconferentie is dat we gezamenlijk leren van de duurzaamheidsrapportages in jaarverslagen over verslagjaar 2024 die diverse OOB’s uitbrengen conform CSRD/ESRS en hoe externe accountants daarbij assurance met beperkte mate van zekerheid verlenen.

We wisselen uit hoe we kunnen omgaan met toekomstige verplichtingen, verwachtingen en onvoorspelbaarheden op het gebied van duurzaamheidsverslaggeving. Vanzelfsprekend staan we stil bij de meest actuele stand van zaken op dat moment, waaronder de EFRAG-voorstellen voor (herziening) ESRS en de Nederlandse CSRD-implementatiewet. Je gaat in diverse deelsessies (waaronder twee EFRAG Outreach-sessies) zowel vaktechnisch als praktijkgericht met elkaar in gesprek.

Voor de groep grote ondernemingen (met meer dan 1.000 medewerkers) zal volgens de huidige EU-plannen de CSRD/ESRS later gaan gelden dan oorspronkelijk gepland: vanaf boekjaar 2027. Ondernemingen die buiten deze verplichting vallen hebben zelf de keuze om over duurzaamheidsprestaties te (blijven) rapporteren. Dat geldt ook voor het mkb. Voor deze ondernemingen bestaat een vrijwillige Europese standaard voor duurzaamheidsrapportering (VSME-ESRS).

Op 15 september stellen we samen vast waar we staan qua wet- en regelgeving, wat de ervaringen in 2025 ons leren, en hoe we de komende jaren verder bouwen aan transparante duurzaamheidsverslaggeving en een duurzame economie. Deze werkconferentie wordt net als vorig jaar georganiseerd in samenwerking met de RJ. Deel je ervaring en vergroot je kennis: op 15 september aanstaande in Nieuwegein. Aan deelname zijn geen kosten verbonden.

In de deelsessies is er een ruime keuze aan onderwerpen voor zowel accountants in business, controlerend accountants als mkb-accountants. Bij het inschrijven geef je aan welke deelsessie je wil bijwonen. Er zijn drie rondes van vijf sessies, zie onderstaand overzicht.

Programma

  • 09.30  |  Inloop
  • 10.00   |  Opening door dagvoorzitter Nicolette Loonen (TOSCA)
    10.05  
    |  Interview met Kris Douma (voorzitter NBA) en Gerard van Santen (voorzitter RJ) over laatste ontwikkelingen op het terrein van duurzaamheidsverslaggeving
  • 10.15    |  Paneldiscussie onder leiding van dagvoorzitter: Wat is de waarde van duurzaamheidsverslaggeving en de bijgaande assurance rapporten voor de gebruikers ervan? In dit panel gaan de gebruikers in gesprek over de duurzaamheidsverslaggeving van 2024.
  • 10.50   |  Zaalwissel

 

Deelsessies ronde 1 om 11.00

Deelsessie 1: Diepgang beperkte mate van zekerheid | Roy Linthorst (EY)
Het is een complex vraagstuk voor accountants om te bepalen wanneer voldoende zekerheid is verkregen als onderbouwing van een conclusie met beperkte mate van zekerheid. In de praktijk roept dat, zowel voor de bedrijven die assurance krijgen, als voor de accountants die assurance verstrekken, veel vragen op. Wat hebben we geleerd van het eerste jaar CSRD-assurance over de diepgang van werkzaamheden bij beperkte mate van zekerheid?

Deelsessie 2: Materialiteitsanalyse beoordelen | David Boekel (Forvis Mazars)
De dubbele materialiteitsanalyse van ESRS bevat veel verschillende methodieken, die de beoordeling (assurance) ervan ingewikkeld maken. Denk aan het niveau waarop de beoordeling plaatsvindt (topic, subtopic, IRO) en de inschatting van schaal, reikwijdte en herstelbaarheid. Waarop kan een accountant de beoordeling insteken om tot een goede conclusie te komen over de DMA?

Deelsessie 3: Wetgeving duurzaamheidsrapportage: stand van zaken EU en Nederland | Erik Boonen (PwC)
De wetgeving in Europa, maar ook in  Nederland, is volop in ontwikkeling. Erik Boonen geeft de laatste inzichten, en gaat verder in gesprek over de gevolgen van de wet- en regelgeving voor rapporterende bedrijven en hun accountants.

Deelsessie 4: Biodiversiteit: van rapportage naar strategie | Daan Reith (Heijmans)
In duurzaamheidsrapportage, en in de boardroom, is het onderwerp biodiversiteit relatief nieuw. Hoewel onderzoek aantoont dat bedrijven een aanzienlijke impact hebben op de natuur en er tegelijkertijd sterk van afhankelijk zijn, blijft de erkenning hiervan in jaarverslagen vaak achter. Daan Reith (Heijmans) laat zien hoe Heijmans de CSRD-rapportage heeft gebruikt om een nieuwe strategie op biodiversiteit te ontwikkelen, die tegelijkertijd aansluit op de laatste wetenschappelijke inzichten. Het bedrijf streeft hierbij naar volledige transparantie over hun impact en afhankelijkheden. Ook bespreekt hij de uitdagingen die de eerste CSRD-rapportage (en het assuranceproces) met zich mee hebben gebracht, zoals het verzamelen van betrouwbare data voor natuur en biodiversiteitsimpact in de keten.

Deelsessie 5: EFRAG Outreach: Aangepaste ESRS 1 en 2 | Spreker van EFRAG
In augustus zal EFRAG naar verwachting een aangepaste set ESRS standaarden consulteren. In deze sessie worden de door EFRAG voorgestelde wijzigingen in ESRS 1 en 2 toegelicht. We gaan met elkaar in gesprek over de wijzigingen en de (verwachte) effecten op de praktijk. De uitkomsten van deze sessie worden gedeeld met EFRAG. Let op: deze sessie is in het Engels.

  • 12.00  |  Lunch

 

Deelsessies ronde 2 om 13.00

Deelsessie 1: Ervaring bedrijf met eerste CSRD-jaarverslag | Noortje Corbeij (ABN AMRO)
In deze sessie bespreekt Noortjes Corbeij van ABN AMRO hoe het eerste jaar rapportage op basis van CSRD is verlopen. Wat ging goed, en wat kan er geleerd worden aan lessen voor jaar twee?

Deelsessie 2:  Andere vormen van assurance bij ESG informatie | Albert-Jan Knol (BDO)
Nu voor veel grote ondernemingen < 1.000 medewerkers de CSRD-rapportageplicht vervalt, willen veel bedrijven meer maatwerk ten aanzien van de assurance-opdracht. Dit vraagt een afstemming van de mogelijke vragen om zekerheid voor bepaalde stakeholders, met de technische mogelijkheden van de accountant in verschillende assurance standaarden.

Deelsessie 3: Dubbele materialiteitsanalyse gebruiken voor strategische sturing | Nicolette Loonen (TOSCA)
Door duurzaamheidsverslaggeving en bijbehorende dubbele materialiteitsanalyse (DMA) hebben veel ondernemingen ineens meer inzicht in hun duurzaamheidsbeleid en -prestaties. Hoe kun je dit inzicht in impacts inzetten voor strategische sturing? Hoe gebruik je verslaggeving om actief je duurzaamheidsprestaties te verbeteren? In deze sessie bespreekt Nicolette hoe deze inspanningen strategische waarde kunnen toevoegen: strategizing the DMA.

Deelsessie 4: Communicatie, cultuur en gewenste uitstraling in duurzame rapportage | Leontine Gast (The Terrace)
Spreker is Leontine Gast, oprichter en directeur van The Terrace, gespecialiseerd in strategie, implementatie en communicatie op het gebied van duurzaamheid. Sinds 2007 heeft zij vanuit dit bureau meer dan 150 klanten begeleid op hun weg naar toekomstbestendig ondernemen. 

Deelsessie 5: EFRAG Outreach: Aangepaste ESRS topical standards
(Spreker EFRAG)
In augustus zal EFRAG naar verwachting een aangepaste set ESRS standaarden consulteren. In deze sessie staan de door EFRAG voorgestelde wijzigingen van de topical standards E1-5, S1-4 en G1 centraal. Tijdens de sessie worden de voorgestelde wijzigingen toegelicht en gaan we met elkaar in gesprek over de (verwachte) gevolgen voor de praktijk. De uitkomsten van deze sessie worden gedeeld met EFRAG. Let op: deze sessie is in het Engels.

  • 14.00 |  Zaalwissel

 

Deelsessie ronde 3 om 14.10

Deelsessie 1: Assurance van onbetrouwbare data | Wim Bartels (Deloitte)
Duurzaamheidsdata verschillen nogal van financiële data qua karakter, maar ook qua betrouwbaarheid. Soms zijn de data ook niet betrouwbaar en moet je er toch mee werken. Hoe doe je dat als accountant? 

Deelsessie 2: Transitieplannen, klimaatrisico’s en -rapportage | Tjeerd Krumpelman (Grant Thornton)
Met ESRS E1 rapporteren ondernemingen ook over hun klimaatrisico’s en de transitieplannen voor emissiereductie. Hoe kun je deze rapportages betekenisvol maken? Tjeerd Krumpelman geeft inzicht in de totstandkoming van transitieplannen in relatie tot klimaatrisico’s.

Deelsessie 3: Betekenis VSME voor niet-CSRD plichtige ondernemingen | Jirina van Daal (SRA)
Nu de reikwijdte van CSRD mogelijk wordt ingeperkt, groeit het belang van de ESRS VSME. Hoe zit de VSME in elkaar? Wat voor meerwaarde heeft rapporteren op basis van de VSME? En wat gebeurt er met assurance? In deze sessie bespreek je de (on)mogelijkheden van de VSME.

Deelsessie 4: Dilemma’s in duurzaamheid | Edgar Karssing (Nyenrode)
De wereld is veranderd. Waar duurzaamheid een tijd lang de wind mee had, ontstaat weer een groter spanningsveld tussen duurzaamheid en andere belangen. Het spanningsveld in de VS op het gebied van DEI zorgt ervoor dat grote ondernemingen hun DEI beleid terugdraaien. Corruptie en oneigenlijke beïnvloeding vindt openlijk plaats door regeringsleiders. Dit levert grote dilemma’s op voor ondernemingen in hun dagelijkse operaties. Welke weg kies je als organisatie? Hoe ga je als accountant om met dat maatschappelijke spanningsveld waarin niet alles zwartwit is? Onder leiding van Edgar Karssing bespreken we een aantal dilemma’s daarover.

Deelsessie 5: Ervaring Ahold Delhaize met eerste CSRD-jaarverslag | Kornelis Maat (Ahold Delhaize)
Kornelis Maat (Ahold Delhaize) bespreekt het eerste jaar ESRS rapportage. Hij geeft inzicht in de manier waarop Ahold Delhaize omgaat met de uitdagingen van een complex nieuw verslaggevingsstelsel, data van ketenpartners en de assurance door de accountant. Hoe is het proces verlopen en wat kunnen we daarvan leren?

  • 15.10   |   Theepauze
  • 15.30  |    Paneldiscussie onder leiding van Wim Bartels (Deloitte) over de ervaringen met CSRD-assurance. De accountants gaan in gesprek met elkaar en met de zaal over de eerste ervaringen met assurance en de lessen die we daarvan kunnen leren.
  • 16.10   |    Transitietaal: slotpresentatie door taalstrateeg Jens van der Weele
  • 16.50  |   Afsluiting
  • 17.00  |    Borrel