Onderzoekscentrum MKB

In 2022 zijn de NBA-Commissie MKB en SRA gestart met een nieuw onderzoekscentrum gericht op het mkb (OCMKB). Zij werken hierbij samen met het AC-scholenoverleg: het samenwerkingsverband van de accountancy-opleidingen aan de hogescholen. Het onderzoekscentrum richt zich op ondersteuning van het werk van de mkb-accountant en de thema’s die hij of zij in zijn/ haar werk tegenkomt in de samenstel- en controlepraktijk. 

NEMACC

Het onderzoekscentrum MKB werd voorafgegaan door NEMACC, een samenwerkingsverband tussen de NBA en de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) met als doel de ondersteuning en profilering van de maatschappelijke betekenis van de mkb-accountant. 

Praktijkgerichte onderzoeken

Door bestaande krachten vanuit mkb-accountants, het onderzoek en onderwijs te bundelen hebben ACS, NBA en SRA dit onderzoekscentrum opgezet. Het is de ambitie hierbij om vier praktijkgerichte onderzoeken per jaar uit te voeren die voldoen aan de niveaustandaarden van de opleidingen.

De eerste thema’s die het OCMKB gaat oppakken zijn Duurzaamheid en Reporting. Binnen deze thema’s zijn enkele onderzoeksvoorstellen geformuleerd om op te pakken.

Onderzoeksvoorstellen

Ontbreekt er kennis en inzichten over specifieke onderwerpen? Het onderzoekscentrum moedigt iedereen aan om een onderzoeksvoorstel in te dienen. Beschrijf in dit sjabloon zo nauwkeurig mogelijk welke kennis u wilt verkrijgen en waarvoor dit nodig is. U kunt dit voorstel mailen naar Age Lammers, programmamanager OCMKB.

Doelstellingen

Het OCMKB heeft de volgende drie doelstellingen:

• Inhoudelijke input geven aan mkb-accountants over ontwikkelingen op middellange termijn (2 tot 5 jaar). Gezamenlijk inspelen op vaktechnische, maatschappelijke en/of technologische uitdagingen om innovatie in de beroepspraktijk concreet en efficiënt op te pakken.
• Profilering van de economische en maatschappelijke betekenis van de mkb-accountant opdat ondernemers, klanten en gebruikers weten wat zij van hun accountant mogen verwachten; ‘Daar kunt u op rekenen’.
• Het door innovatie voor studenten aantrekkelijker maken van opleiding en beroep. Doel: nieuwe gemotiveerde en op de toekomst voorbereide beroepsbeoefenaren.

De focus van het OCMKB ligt met name bij accountantskantoren die zich richten op vermogensvormende mkb-ondernemers klein tot middelgroot.

Goedgekeurde onderzoeksvoorstellen:

Duurzaamheid

Voor het thema duurzaamheid zijn twee onderzoeksvoorstellen uitgewerkt:

• ESG-rapportage voor het mkb. Het doel van het onderzoek is om voor mkb-ondernemingen handvatten te ontwikkelen om over duurzaamheidsprestaties te rapporteren op basis van al beschikbare data in hun administratieve systemen. Lees meer over het uitgewerkte onderzoeksvoorstel ESG-rapportage voor het mkb. 

• Het formuleren van criteria voor een mvo-jaarverslag voor mkb-bedrijven. Wat zijn de verschillen en de overeenkomsten tussen een doorsnede van mvo-verslagen van mkb-bedrijven, op welke wijze is invulling gegeven aan de rapportagestandaarden en hoe wordt dit beoordeeld door de stakeholders (bank, leverancier/ opdrachtgever, klant). Onderzoeksvoorstel criteria rapportagestandaarden.

Reporting

Twee onderzoeksvoorstellen over stuurinformatie:

• Onderzoek naar dashboarding van stuurinformatie. Het eerste doel van het onderzoek is om op basis van bestaande scripties een overzicht te maken van geadviseerde invulling van vormen van stuurinformatie voor de mkb-ondernemer. Het tweede doel is om op basis van het overzicht te komen tot een onderbouwd advies over welke van de gevonden vormen van stuurinformatie de voorkeur hebben om in te zetten zodat de mkb-ondernemer de juiste beslissingen kan nemen bij het bereiken van een onderbouwde toekomstvisie. Onderzoeksvoorstel invulling van vormen van stuurinformatie.

• Onderzoek naar stuurinformatie per branche. Het doel van dit onderzoek is om voor mkb-accountantskantoren stuurinformatie per branche vast te stellen om via een dashboard in te zetten voor advies aan mkb-klanten. En vervolgens om deze stuurinformatie te verwerken tot KPI’s in een webtool dashboard. Onderzoeksvoorstel stuurinformatie per branche. 

Beroepsprofiel

• Onderzoek naar het beroepsprofiel van de MKB Accountant. Doel hiervan is om vast te stellen of het huidige beroepsprofiel aansluit op de behoeftes en wensen van de stakeholders van de MKB Accountant. Het gaat dan om het vaststellen van de stakeholders, hun wensen en wat de mkb-accountant nodig heeft om die in te vullen. Een vervolgonderzoek hierbij kan zijn een onderzoek naar de certificeringsbevoegdheid van de MKB Accountant. Onderzoeksvoorstel inventarisatie behoeften en wensen beroepsprofiel.

• In 2016 zijn nieuwe eindtermen voor de accountantsopleidingen vastgesteld. Kenmerkend verschil in de opleiding tot accountant is de te verwerven deskundigheid op het gebied van auditing & assurance. De opleidingen kennen twee verschillende opleidingsoriëntaties: de oriëntatie Assurance en de oriëntatie ‘Accountancy’. De universiteiten bieden vooralsnog alleen de oriëntatie Assurance aan, terwijl de hogescholen voorlopig alleen de oriëntatie Accountancy-MKB aanbieden. Onderzoeksvoorstel: Is het wenselijk dat recent afgestudeerde AA-Accountants beschikken over de certificeringsbevoegheid?

Alle onderzoeksvoorstellen bevatten een aanleiding, doelstelling, een onderzoeksvraag, mogelijke deelvragen daarbij en een richting voor de onderzoeksaanpak. De uitwerking van het voorstel tot een onderzoek gebeurt via overleg met de hogeschool, de accountantskantoren en de studenten die dit onderzoek oppakken. Voor meer details en overleg kan je contact opnemen met de programmamanager van het OCMKB.

Bekijk het overzicht waarin ontwikkelingen in beeld worden gebracht van diverse thema’s waarop ingespeeld kan worden. Mede op basis hiervan maken we keuzes voor onderzoeksvoorstellen.