Project Accountancylab

Maatrregel(en): 5.8

Gezien de vele vragen die er leven rondom de kwaliteit van het beroep, is het gewenst dat er een onafhankelijk wetenschappelijk instituut komt dat ten behoeve van het beroep onderzoek doet naar vraagstukken die het accountantsberoep bezig houden. De NBA onderzoekt met een aantal partijen hoe dit Accountancylab vorm kan krijgen.

Termijn: Kort

Project Arbeidsmarkt, onderwijs & educatie

Maatrgel(en): 1.3 - 5.7 - 5.8 - 5.10

Doel van dit project is om scholieren en studenten die interesse hebben in het beroep, vanaf het allereerste moment in contact te brengen met de voor accountants geldende  normen en waarden. Zoals een professioneel-kritische instelling, focus op kwaliteit en de ethische kant van het beroep. Ook wordt gedoeld op het lopende traject dat moet leiden tot een nieuw onderwijsmodel met als afstudeervarianten ‘Assurance’ en ‘Accountancy’. Momenteel wordt gewerkt aan de nieuwe eindtermen voor deze opleidingen. Insteek is het beter studeerbaar maken van de opleidingen tot accountant; effectiever, efficiënter en korter. Op dit moment ligt er een voorstel ter consultatie bij stakeholders om de theoretische- en praktijkopleidingen beter te integreren. Tenslotte wordt er gewerkt aan hervorming van de PE systematiek. Hierover zal in de loop van 2015 nadere berichtgeving volgen.

Termijn: Kort

Project Cultuurmeting en normering

Maatregel(en): 1.4

Onafhankelijkheid, professioneel-kritische instelling, deskundigheid en kwaliteit van de controle zijn uitgangspunten die tot het DNA van iedere accountant en accountantsorganisatie dienen te behoren. Een cultuur waarin kwaliteit bovenaan staat en tegenspraak en professioneel-kritische instelling hoog worden gewaardeerd vermindert het risico op incidenten. Bij dit project gaat het vooral om het meten van gedrag en daarbij horende mindset  en drivers. Gedrag van alle accountants; top down en bottom up. In samenspraak met accountantsorganisaties ontwikkelt de NBA hiervoor een instrumentarium. 

Termijn: Kort

Project Invoering beroepseed

Maatregel(en): 1.1

Het beroep van accountant is wettelijk beschermd. Registratie bij de NBA is om die reden verplicht. Daarnaast dienen accountants zich te houden aan gedrags- en beroepsregels. De afgelopen jaren zijn accountants betrokken geraakt bij situaties die de eer en stand van het beroep van accountants geen recht doen. Om die reden is het goed om accountants een eed af te nemen als zij toetreden tot het beroep. Ook is het belangrijk dat in het register ingeschreven accountants de waarden van het beroep bevestigen met het afleggen van de eed. De NBA ontwikkelt een tekst voor de eed en onderzoekt de mogelijkheden om deze bij alle leden af te nemen.

Termijn: Kort

Project Kwaliteitsindicatoren

Maatregel(en): 5.1

Informatie over de investeringen van accountantsorganisaties in controlekwaliteit zijn relevant voor stakeholders en dragen bij aan het vertrouwen in de uitkomsten van controles. De werkgroep pleit voor een verplichte rapportage aan de hand van sectorbrede kwaliteitsindicatoren, zodat accountantsorganisaties onderling kunnen worden vergeleken. Denk aan indicatoren over zaken als: investeringen in training, vaktechniek en beroepsontwikkeling, de verhouding partner- en team-uren (leverage), uitkomsten van interne en externe reviews, etc. Dit project omvat de afstemming binnen de sector ten aanzien van de te rapporteren indicatoren en de timing hiervan alsmede de bewaking van de sectorbrede invoering in lijn met het rapport van de werkgroep.

Termijn: Kort

Project Lerend vermogen

Maatregel(en): 6.1 t/m 6.3

Een lerende beroepsgroep levert betere (controle)kwaliteit. Want zo’n beroepsgroep leert van fouten, incidenten en tekortkomingen om die in de toekomst te voorkomen. Sterk toezicht draagt daar aan bij. Maar de NBA onderzoekt ook andere wegen om inzicht te krijgen in de oorzaken. Zoals onderzoek  naar een mechanisme dat werkt als de Onderzoeksraad voor Veiligheid en onderzoek naar de foutencultuur bij accountantsorganisaties. De uitkomsten worden besproken op een zomercongres. Samen met accountantsorganisaties werkt de NBA aan het vertalen van bevindingen uit openbare bronnen (o.a. toetsing, tuchtrecht) in voorlichting, beroepsstandaarden en educatie, waaronder een tweejaarlijkse verplichte PE-training.

Termijn: Kort tot middellang

Project Maatwerk voor het mkb

Maatregel(en): 4.8 

In het mkb geeft een controleverklaring bij een jaarrekening vaak onvoldoende zekerheid aan stakeholders, doordat regelmatig oordeelonthoudingen moeten worden verstrekt. Voor stakeholders is het dan lastig de waarde van de gepresenteerde cijfers in te schatten. De werkgroep juicht het verhogen van de grenzen voor de wettelijke controle toe. Voor mkb-ondernemingen die hierdoor niet (meer) vallen onder de wettelijke controleplicht zoekt de NBA naar andere vormen van zekerheid voor uitvragende partijen. Inmiddels is een overleg gestart met stakeholders dat moet leiden tot maatwerk-verklaringen voor het mkb. Bijvoorbeeld het FRC (rapportagecollectief van de drie grootbanken) in het kader van SBR kredietrapportages. Ook bij nieuwe wetgeving denkt de NBA mee over mogelijkheden voor maatwerk-rapportages.

Termijn: Middellang

Project Pensioenen

Maatregel(en): 3.8 

Partners zien goodwill als hun pensioenvoorziening. Het uitfaseren hiervan heeft dus ook effect op hun pensioen. In dit project wordt onderzocht of een pensioenregeling mogelijk is waaraan de controlepartners van oob-accountantsorganisaties verplicht deelnemen. Overige partners kunnen vrijwillig participeren. Het succes staat of valt met goede alternatieven. Niet alle mogelijkheden zijn wenselijk (kijk naar de recente ophef over beleggingen van groepen accountants). De NBA faciliteert het onderzoek en de evt. uitwerking, maar heeft geen rol in het tot stand komen van een dergelijke pensioenregeling.

Termijn: Middellang

Project Rol & Scope

Maatregel(en): 4.1 t/m 4.8 - 7.1 t/m 7.4

De relevantie van de accountantscontrole is niet vanzelfsprekend. Volgens de werkgroep moet voor alle stakeholders helder zijn welke rol de accountant heeft binnen het totale systeem van corporate governance en wat de scope is van zijn werkzaamheden. Doel van het project is duidelijk maken van wie de controlerende accountant zijn opdracht ontvangt, welke controlewerkzaamheden van hem worden verwacht en hoe hierover moet worden gerapporteerd. Hiervoor wordt onder meer onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van een afzonderlijke beoordelingsverklaring bij het jaarverslag.

Termijn: Kort tot middellang

Project sector in control

Maatregel(en): 7.5

Met dit project wil de NBA de sectorspecifieke verslaggevingsregels, in het bijzonder in de (semi) publieke sector, verder standaardiseren en meer in lijn brengen met de algemeen aanvaarde verslaggevingsregels. Uitgangspunt hierbij is dat sectorspecifieke aanvullingen en nadere toelichting goed zijn, maar dat uitzonderingen en afwijkingen tot een minimum beperkt worden. Hoogwaardige verslaggevingsregels die in alle sectoren gelden, maken de verantwoordingsketen transparanter  en komen de duidelijkheid voor stakeholders ten goede. Ook verhoogt dit de waarde van het oordeel van de accountant. De NBA zoekt in dit project nauwe samenwerking met de Raad voor de Jaarverslaggeving en de rijksoverheid. 

Termijn: Middellang

Project Uitfaseren goodwill

Maatregel(en: 3.7

Beloningen moeten primair afhankelijk zijn van de kwaliteit van het werk en niet van commercieel succes. Het huidige goodwill-model bij kantoren staat de invoering van een dergelijk beloningsbeleid in de weg. Daarom heeft de werkgroep voorgesteld dit model uit te faseren. Daarbij is het belangrijk dat een redelijke overgangstermijn en een passende overgangsregeling wordt aangehouden. Dit met oog voor individuele situaties van kantoren en accountants. De NBA werkt alternatieven uit om uitfasering mogelijk te maken. Een van deze alternatieven betreft de invoering van een pensioenregeling. Uitfasering van goodwill is bedoeld voor alle vergunninghoudende kantoren.

Termijn: Middellang

Projecten kantoren

Informatie over maatregelen waarbij het initiatief ligt bij kantoren vindt u op de website van Accountant.nl/toekomst.