Het webinar werd verzorgd door mr. dr. drs. Jill Coster van Voorhout. Zij is expert op het gebied van mensenhandel en mensensmokkel en heeft als juriste en sociaal wetenschapster, uitgebreide werk- en onderzoekservaring in het nationale en internationale strafrecht.
Het is van belang voor accountants dat zij melding doen van ongebruikelijke transacties die te maken hebben met mensenhandel onder de Wet ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering (Wwft). Daarnaast kan een accountant altijd bij de politie aangifte doen, hetgeen ook anoniem kan via Meld Misdaad Anoniem.
Heel veel van mensenhandel weten we in Nederland juist niet. Daarom hebben we meer inlichtingen en bewijs nodig. Zo zijn er naar schatting in Nederland per jaar 6500 slachtoffers. Maar we vinden maar een vijfde. Dus hebben we hulp nodig om alle andere vier van de vijf slachtoffers te vinden. U kunt daar een rol in spelen (en moet dat zelfs als meldplichtige onder de Wwft, voor degenen onder u voor wie dat geldt).
Om nog wat nader in te gaan op de Wwft-meldplicht van accountants, er is vrijwel altijd een verband tussen mensenhandel en witwassen omdat het crimineel verkregen vermogen uit mensenhandel, zelfs als dat in contanten is, door de verdachte vaker in de legitieme economie zal worden gebracht om daarvan te leven. Mensenhandel kent een verdienmodel en met name dat laatste moet worden aangepakt, willen we mensenhandel bestrijden of zelfs voorkomen.
Mensenhandel kent vier verschijningsvormen, te weten seksuele uitbuiting, arbeidsuitbuiting, criminele uitbuiting en orgaanverwijdering. Uitbuiting in de seksindustrie kan plaatsvinden in bordelen, thuisprostitutie en webcam seks bijvoorbeeld. Arbeidsuitbuiting vindt plaats in de formele arbeidssectoren, terwijl ook sprake kan zijn van gedwongen dienstverlening zoals door au pairs of in huishoudelijk werk. Criminele uitbuiting betreft het gedwongen plegen van misdrijven, zoals drugshandel of illegale drugsproductie, zakkenrollerij en overvallen plegen. Tot slot, worden ook mensen uitgebuit door hun organen te laten verwijderen. Soms is de scheidslijn tussen dader en slachtoffer moeilijk te trekken, hetgeen ook het geval is meestentijds bij katvangers en cryptowisselaars. Maar het kan zeker een methode zijn van mensenhandelaren om anderen in de schulden te brengen en hen daardoor kwetsbaar te maken voor uitbuiting in de vier genoemde vormen, als het niet al direct onder arbeidsuitbuiting valt, afhankelijk van de feiten en omstandigheden in de specifieke zaak.
Het strafrecht het laatste redmiddel. Dit moet alleen ingezet worden voor criminaliteit die dat echt waard is. Dat geldt wat mij betreft voor mensenhandel omdat het niet alleen een ondermijnend misdrijf is maar ook ernstige mensenrechtenschendingen behelst. Te lage straffen voor mensenhandel buiten de seksindustrie is zeker problematisch, hetgeen ook het veronderstelde preventieve effect van strafrecht inperkt. Maar belangrijker is nog de kleine pakkans. Vandaar ook het verzoek om ook ogen en oren te zijn om mee te werken aan het proactief bestrijden en voorkomen van mensenhandel in alle verschijningsvormen.
Mensenhandel komt overal voor en vooral ook onder onze ogen. Maar we hebben er onvoldoende zicht op. Mensenhandel kan zeker in de door u genoemde sectoren voorkomen (N.B. hoewel ik van een aantal wellicht niet helemaal begrijp wat u hiermee bedoelde, te weten, laboratoria voor "wetenschappelijk" onderzoek en via abortusklinieken; laat het zeker weten hoe ik u op dat vlak beter kan begrijpen!). Om nog iets meer aan een handreiking te bieden, hebben we de afgelopen jaren veroordelingen gezien in de seksindustrie in allerlei vormen (bordelen, thuisprostitutie, webcam seks), land- en tuinbouw (aspergekwekerij, aardbeienpluk), bouw, horeca (restaurant, kroeppoekbakkers, hotelwasserette), de voedselindustrie (tofu) en huishouding, alsook gedwongen inbraken, zakkenrollerij, winkeldiefstal en drugssmokkel. Dat geeft enigszins beeld, maar helaas is het ook het geval dat veel zaken geseponeerd worden door officieren van justitie om reden van onvoldoende bewijs en daarom niet eens op zitting komen. Vandaar ook de oproep om ongebruikelijke transacties die hieraan gerelateerd zijn te melden of aangifte te doen. Met meer (harder, financieel) bewijs kan uitbuiting worden bewezen en dat is hard nodig!
Het webinar Human Trafficking werd verzorgd door mr. dr. drs. Jill Coster van Voorhout. Zij is expert op het gebied van mensenhandel en mensensmokkel en heeft als juriste en sociaal wetenschapster, uitgebreide werk- en onderzoekservaring in het nationale en internationale strafrecht. Zij is universitair hoofddocent bij de UvA, Special Advisor van het expert team van het International Criminal Court en is lid van verschillende EU adviesraden op het gebied van mensenhandel en mensensmokkel.
Jill is tevens op dit moment onderzoeksleider van een breed opgezet, lopend onderzoek om ondermijning, met een accent op mensenhandel, witwassen en corruptie, tegen te gaan.