In alle controleverklaringen bij de jaarrekeningen 2020 van de in Nederland gevestigde fondsen is een paragraaf over fraude en/of niet-naleving van wet- en regelgeving opgenomen. De aandacht voor deze onderwerpen ligt voor 2020 in lijn met 2019. Accountants rapporteren in de controleverklaringen 2020 frequenter over de inzet van forensische specialisten. Dit past bij de trend dat forensische specialisten steeds vaker worden ingezet. Verschillen zijn er in de rapportagestructuur: de indeling, volgorde en onderwerpen en de mate van gedetailleerdheid van specifieke frauderisico's, feitelijke situaties en verrichte werkzaamheden. Over bevindingen is nog nauwelijks gerapporteerd. De bestuursverslagen bevatten in 2020 meer informatie over fraude en naleving wet- en regelgeving door bestuur en de organen belast met governance dan in 2019. Maar nog steeds is de rapportering over fraude in de jaarverslagen erg beperkt.

De NBA brengt de komende maanden een aantal fraudepublicaties uit. Allereerst verschijnen binnenkort 'Maatregelen frauderisicobeheersing voor bestuurders en toezichthouders' en een 'Fraude-responseplan'. Met deze uitingen wil de NBA bestuurders, toezichthouders en accountants ondersteunen om met elkaar het goede gesprek te voeren over fraude, frauderisico's en noodzakelijke beheersmaatregelen in de interne organisatie en rapportering daarover in de jaarrekening en het jaarverslag.

In het eerste kwartaal 2022 verschijnt ook het 'NBA-stappenplan verplicht rapporteren over fraude in de controleverklaring'. Hierin worden vanuit Standaard 240 scenario's aangereikt voor klantspecifieke rapportering over fraude in de controleverklaring. Vanuit de rol van de accountant als vertrouwenspersoon van het maatschappelijk verkeer is transparantie over omstandigheden en feiten relevant. Een organisatie kan neutraal rapporteren over belangrijke gebeurtenissen, zonder eventuele geheimhouding te schaden. In dat geval kan de accountant ook observaties in de controleverklaring opnemen en verwijzen naar de jaarrekening of het bestuursverslag van de cliënt.

De Werkgroep Fraude roept accountantsorganisaties op om over verslagjaar 2021 vooral te gaan proefdraaien met het rapporteren over fraude in de controleverklaring en ervaringen te delen met de werkgroep. Dat kan via fraude@nba.nl. De NBA gaat de praktijkervaringen gebruiken om gedurende 2022 best practices te publiceren.