FAQ's Permanente Educatie (PE)

Het bestuur heeft voor alle accountants, met uitzondering van overheidsaccountants, in 2021 het onderwerp ‘Continuïteit’ als verplicht onderwerp vastgesteld. Lees meer

Sluiten

Ja, voor iedere accountant in business geldt de verplichting om thema-gewijs aandacht aan het onderwerp Continuïteit te besteden. Ook voor de accountant in business werkzaam in de overheidssfeer zijn er onderwerpen op het thema Continuïteit die een goede bijdrage aan uw vakbekaamheid kunnen leveren. U mag hiertoe het thema Continuïteit breed intrpreteren en zich bijvoorbeeld ook richten op onderwerpen als cyberveiligheid, risicomanagement, continuïteit van controls/processen tijdens de pandemie. Meer informatie en andere suggesties voor thema's vindt u op: ww.nba.nl/pe.

Sluiten

Het portfolio wordt door de leden zelf beheerd, je kunt hiervoor gebruik maken van de PE-tool. De NBA accepteert ook andere typen bestanden, zoals een format dat door jouw werkgever is aangeleverd.

Elk jaar vraagt de NBA middels een steekproef portfolio’s op van individuele leden. Ben je geselecteerd voor de steekproef, dan dien je jouw portfolio met de daarbij behorende bewijzen in bij de NBA . De NBA zal controleren of op een redelijke manier en in overeenstemming met de werkzaamheden en het loopbaanstadium aan de persoonlijke ontwikkeling is gewerkt.

Met accountantsorganisaties en grotere werkgevers worden afspraken gemaakt over de monitoring en het begeleiden van PE-portfolio’s van de bij hen aangesloten accountants.

Sluiten

Als u alleen een complinaceverklaring ziet voor 2021, maar niet voor 2020 stuur dan een e-mail naar pe@nba.nl, dan zullen wij hier nader over informeren.

Sluiten

Je bewijst dat je aandacht hebt besteed aan jouw persoonlijke ontwikkeling door jaarlijks het portfolio bij te houden en te evalueren op de leerresultaten in jouw beroepspraktijk: hoe pas jij wat je hebt geleerd toe in jouw werk?

Conform artikel 4 van de NVPE moet je bewijsmaterialen van verrichte PE-activiteiten (deelnamebewijzen, verslagen, etc.) bewaren.

De NBA vraagt de leden om jaarlijks te verklaren dat zij aan de PE-verplichting hebben voldaan. De compliance knop op MijnNBA.nl moet hiertoe uiterlijk op 31 januari worden ingedrukt.

Sluiten

De NBA stelt een PE-tool ter beschikking om jouw portfolio in bij te houden. De vastlegging van het portfolio is vormvrij, het is ook mogelijk dat jouw werkgever hiervoor een systeem beschikbaar stelt of dat je het zelf handiger vindt het portfolio bij te houden in een Word- of Excelbestand. In het portfolio moeten in ieder geval de onderstaande vragen uit de Nadere Voorschriften Permanente Educatie (NVPE) beantwoord worden:

1. Wat je werkzaamheden zijn
2. Welke leerdoelen jij per werkzaamheid hebt voor het komende jaar
3. Welke PE-activiteiten je van plan bent om te gaan verrichten in het kader van de door jou geformuleerde leerdoelen
4. De wijze waarop je aan de leerdoelen gewerkt hebt
5. De behaalde leerresultaten

Eventuele bewijzen van de leeractiviteiten (certificaten, verslagen etc.) bewaar je ook bij het portfolio.

Je beheert jouw eigen portfolio: op 1 april heb je je plan van aanpak gereed en uiterlijk op 31 januari druk je op de compliance knop op MijnNBA.nl om te verklaren dat je aan de PE-verplichting hebt voldaan. Je levert jouw portfolio alleen in als de NBA daar om vraagt.

Sluiten

Het portfolio is een dynamisch document waaraan in de loop van het jaar aanvullingen en wijzigingen kunnen worden toegevoegd. Als je in de loop van het jaar nieuwe ideeën hebt over leeractiviteiten die je wilt ondernemen, voeg deze dan toe aan het portfolio.

Sluiten

Het nieuwe PE model heeft als uitgangspunt dat jij als professional zelf het beste weet welke leeractiviteiten je moet ondernemen en hoeveel tijd je daar aan besteedt. Je hebt verantwoordelijkheid en keuzevrijheid in de vorm en inhoud van de PE-activiteiten.

Kortom: hoe jij vorm geeft aan de eigen beroepsontwikkeling is aan jou. Je kunt kiezen voor klassikale opleidingen, maar ook voor intervisie, learning on the job, coaching, e-learning en zelfstudie. Alle activiteiten die nodig zijn om jouw eigen werkzaamheden nu en in de toekomst te kunnen uitvoeren en om maatschappelijk relevant te blijven kun je in jouw portfolio beschrijven.

De enige verplichting is dat je jouw leerdoelen en leeractiviteiten afstemt op jouw eigen beroepspraktijk en je ze vastlegt in het PE-Portfolio. Daarin geef je ook aan wat je geleerd hebt: welke kennis, vaardigheden of houding heb je verworven of aangescherpt dit jaar en wat merk je in jouw beroepspraktijk van jouw professionele ontwikkeling? 

Het is mogelijk om meerjarige leerdoelen te formuleren, bijvoorbeeld als u een opleiding volgt, of aan een groot leerzaam project werkt. Het blijft evenmin zaak om deze leerdoelen jaarlijks op te nemen in het portfolio.

Raadpleeg de handleiding en de voorbeeld-portfolio’s voor tips en tricks.

Sluiten

Nee. De deadline voor het opstellen van uw Plan van aanpak is 31 maart 2021.

Sluiten

De termijn voor het registreren van de door u in 2020 verrichte PE-activiteiten loopt t/m 31 maart 2021.

Sluiten

In de NBA-omgeving zijn twee verschillende PE-tools te vinden. Als u inlogt op MijnNBA.nl komt u bij de NBA Online PE-portfolio. Logt u in op nbaopleidingen.nl/pe-tool, dan komt u bij de PE-tool van NBA Opleidingen. Beide tools zijn niet gekoppeld. In het PE-portfolio op MijnNBA.nl vindt u een invulformulier zonder mogelijkheden om documenten (zoals deelnamebewijzen) te uploaden. De PE-tool van NBA Opleidingen biedt wel de mogelijkheid om documenten toe te voegen aan uw PE-portfolio. Ook biedt is de tool van NBA Opleidinen gekoppeld aan een App. De vastlegging van het PE-portfolio is vormvrij en kan derhalve in een van deze applicaties, maar u kunt ook gebruikmaken van een eigen document of een applicatie van een andere (service)organisatie of uw werkgever. Het staat u desgewenst vrij om tussentijd te wisselen van applicatie.

Sluiten

PE-activiteiten die in 2021 zijn verricht, worden niet langer geregistreerd via het tabblad Permanente educatie op MijnNBA.nl. Deze PE-activiteiten worden opgenomen in het PE-portfolio 2021. Er geldt een uitzondering voor in de eerste helft van 2021 verrichte PE-activiteiten die als inhaalverplichting 2020 dienen. U kunt hier nalezen hoe u deze activiteit(en) toevoegt aan uw PE-registratie 2020.

Sluiten

Nee, dat is niet toegestaan. Indien u in de eerste helft van 2021 een PE-cursus volgt bij een partij die tot eind 2020 door de NBA erkend was, dan kunt u deze desgewenst gebruiken als inhaalactiviteit om te voldoen aan de minimum PE-verplichting 2020. Registreert u de gevolgde cursus als inhaalactiviteit, dan is het niet toegestaan om deze activiteit ook te verantwoorden in uw PE-portfolio 2021. In dat geval is immers sprake van een dubbeltelling.

Sluiten

De NBA erkent dat er perioden kunnen zijn waarin de PE-activiteiten minder zijn, bijvoorbeeld bij bijzondere omstandigheden als zwangerschap, ziekte of verblijf in het buitenland.

Omdat in het nieuwe PE-model aandacht wordt besteed aan leeractiviteiten die aansluiten bij de eigen beroepspraktijk worden er in principe geen vrijstellingen verleend. Beschrijf in het portfolio wat de mogelijkheden voor professionele ontwikkeling zijn in jouw omstandigheden. Schroom niet om expliciet over jouw beperkingen te schrijven in het portfolio. 

Is het voor jou desalniettemin onmogelijk om aan de PE-verplichting te voldoen, neem dan contact op met de PE-helpdesk. Conform artikel 8 van de NVPE kan het bestuur vrijstellingen en ontheffingen verlenen.

Sluiten

De NBA beoordeelt of de PE-activiteiten in voldoende mate bijdragen aan de professionele ontwikkeling van de individuele leden, zie NVPE artikel 5. De beoordeling kan luiden dat aan de verplichting is voldaan, of dat het portfolio voor verbetering vatbaar is. Het lid is verplicht de aanwijzingen van de NBA voor een aanpassing van het PE-portfolio of een instructie voor het opstellen van een volgend PE-portfolio op te volgen.

Sluiten

Het beleid voor verplichte cursussen en de kennistoets is niet gewijzigd. De NBA behoudt het recht om deze voor leden(groepen) verplicht te stellen.

Sluiten

Je bent vanaf 1 januari volgend op jouw inschrijving PE-plichtig. Leden die in de loop van 2019 zijn ingeschreven in het accountantsregister stromen in het nieuwe output-based PE-model in. Leden die in 2020 worden ingeschreven, stromen per 2021 in het nieuwe output-based PE-model in.

Sluiten

Voor leden waarop in 2020 de nieuwe PE-regeling van toepassing is en die lopende dit jaar van functie veranderen blijft de nieuwe PE-regeling gelden; óók als zij in hun nieuwe functie werkzaam zijn als accountant in business of mkb-accountant. Zo schijft de NVPE 2019 voor. Wel kan dit mogelijk aanleiding zijn tot een aanpassing van de PE-portfolio. Lees verder voor meer uitleg

Gevolgen functiewisseling en te ondernemen stappen

De functie-overgang heeft naar verwachting wel consequenties voor de inhoud van de PE-portfolio. Het is immers mogelijk dat een aantal leerdoelen niet langer relevant is en/of bepaalde leeractiviteiten niet meer worden verricht. Ook kan de nieuwe functie nieuwe leerdoelen met zich meebrengen voor de resterende maanden van het kalenderjaar.

De NBA raadt leden aan ten tijde van de overstap hun PE-portfolio tussentijds te evalueren. Doorloop daarbij de volgende stappen:

• Beschrijf de leeractiviteiten die u niet verricht, omdat u van functie verandert. Licht toe waarom u deze leeractiviteiten niet uitvoert.
• Reflecteer aan de hand van de STARR-methodiek op de voorgenomen leeractiviteiten die u in het kader van uw oude functie nog wel heeft kunnen verrichten;
• Beschrijf uw nieuwe werkzaamheden;
• Formuleer aanvullende leerdoelen en voorgenomen leeractiviteiten die u ten behoeve van uw nieuwe functie.
• Beschrijf aan het eind van het kalenderjaar de leeractiviteiten die u in het kader van de nieuwe functie heeft verricht en reflecteer hierop via de STARR-methodiek. Lees de Handleiding.

Heeft u naar aanleiding van deze uitleg aanvullende vragen, aarzel dan niet om contact op te nemen met de stafmedewerkers PE via pe@nba.nl, of 020 3010 352.

Sluiten

Als accountant bent u verplicht uw vakbekwaamheid te onderhouden en deze op een zodanig niveau te houden dat u uw werkzaamheden op een adequate wijze kunt verrichten. Permanente educatie is daarvoor een hulpmiddel. In 2020 moet u minimaal 20 uur aan PE-activiteiten verantwoorden om te voldoen aan de minimum PE-verplichting (voor de openbaar accountant betreft dit minimaal 20 gecertificeerde PE-uren). U bent er zelf verantwoordelijk voor om te bepalen of de minimuminspanning aan PE-activiteiten voldoende is om uw vakbekwaamheid op het voor uw functie vereiste niveau te houden, of dat het daarvoor nodig is meer PE-activiteiten te verrichten. Dit voorgaande geldt ook voor het jaar 2019.

Sluiten

Het persoonlijk rapport is te downloaden na 1 uur in de MijnNBA omgeving. Indien het linkje niet verschenen is, neem dan contact op met PE@NBA.nl.

Sluiten

Ja, u kunt de tool meerdere keren invullen. Een nieuwe rapportage overschrijft echter een eerder rapport. NBA raadt u derhalve aan een ontvangen rapportage eerst op te slaan op uw eigen computer alvorens u de zelfevaluatie een tweede keer invult.

Sluiten

Voor het registreren van een inhaalverplichting kan de cursuscode 118620 worden gebruikt. Op deze code kunnen maximaal 20 PE-uren worden geregistreerd. U registreert het aantal netto-cursusuren (pauzes niet meegerekend) op deze cursuscode en bewaart het deelnamebewijs voor uw eigen registratie. Deze cursuscode 118620 kunt u eenmalig aan uw PE-registratie toevoegen. Mocht u meerdere cursussen volgen om invulling te geven aan uw inhaalverplichting, dan opent u de geregistreerde code en hoogt u het aantal PE-uren op conform de gevolgde inhaal-cursusuren. Uw deelnamebewijzen bewaart u bij uw PE-bescheiden, deze kunnen steekproefsgewijs worden opgevraagd door de NBA. Inhaalactiviteiten mogen worden verricht t/m 30 juni 2021 en kunnen ook tot die datum worden geregistreerd.

Sluiten

De termijn voor het registreren van de door u in 2020 verrichte PE-activiteiten loopt t/m 31 maart 2021.

Sluiten

Nee, dat is niet toegestaan. Indien u in de eerste helft van 2021 een PE-cursus volgt bij een partij die tot eind 2020 door de NBA erkend was, dan kunt u deze desgewenst gebruiken als inhaalactiviteit om te voldoen aan de minimum PE-verplichting 2020. Registreert u de gevolgde cursus als inhaalactiviteit, dan is het niet toegestaan om deze activiteit ook te verantwoorden in uw PE-portfolio 2021. In dat geval is immers sprake van een dubbeltelling.

Sluiten

PE-activiteiten die in 2021 zijn verricht, worden niet langer geregistreerd via het tabblad Permanente educatie op MijnNBA.nl. Deze PE-activiteiten worden opgenomen in het PE-portfolio 2021. Er geldt een uitzondering voor in de eerste helft van 2021 verrichte PE-activiteiten die als inhaalverplichting 2020 dienen. U kunt hier nalezen hoe u deze activiteit(en) toevoegt aan uw PE-registratie 2020.

Sluiten

Samengevat luidt de PE-verplichting voor de accountant in business als volgt: het verrichten minimaal 120 PE-uren aan PE-activiteiten per driejaarscyclus, met een minimum van 20 uren per kalenderjaar. Per kalenderjaar mogen maximaal 20 uren aan ongestructureerde activiteiten (zelfstudie en/of training on the job) meetellen.

1. Gestructureerde PE-activiteiten:

• het volgen van cursussen, congressen, seminars etc.; (cursussen in elektronische vorm ook onder de voorwaarden die zijn te vinden op nba.nl/pe)
• het optreden als docent, inleider etc. (mits géén herhaling);
• het optreden als examinator bij de vakken van het accountantsexamen of bij andere voor accountants relevante vakken (mits géén herhaling)
• het verrichten van activiteiten in vaktechnische commissies of deelnemen aan vaktechnische bijeenkomsten;
• het publiceren van artikelen
• het verrichten van vaktechnische research (zie vraag en antwoord Wat wordt onder vaktechnische research verstaan?)
• het deelnemen aan ledenbijeenkomsten met een vaktechnisch karakter;
• het uitvoeren van kwaliteitstoetsingen (zie vraag en antwoord Hoe beoordeel ik docentschap, begeleiding van studenten (zaken waarbij wordt verwacht dat de accountant boven de materie staat) etc. in het kader van de PE-verplichting?).

2. Ongestructureerde PE-activiteiten:

• het verrichten van zelfstudie (zie vraag en antwoord Wat wordt onder zelfstudie en onder training on the job in het kader van de PE-verplichting voor accountants verstaan?);
• het verrichten van training on the job (zie vraag en antwoord Wat wordt onder zelfstudie en onder training on the job in het kader van de PE-verplichting voor accountants verstaan?).

De accountant in business verricht PE-activiteiten in het voor hem relevante vakgebied en brengt daarin een zekere spreiding aan (voor meer informatie zie vraag Ben ik verplicht cursussen op het vakgebied van de accountancy te volgen, ook als ik niet of nauwelijks meer op dit gebied werkzaam ben?). Cursussen, congressen, seminars hoeven niet verplicht te worden afgenomen bij erkende PEinstellingen (voor meer informatie zie vraag Geldt voor mij de verplichting tot het volgen van ten minste 20 cursusuren per kalenderjaar van cursussen die de erkende PEinstellingen in het NBA-cursusregistratiesysteem hebben geplaatst?), behalve voor de verplichte PE-onderwerpen. Het bestuur kan een verplicht PE-onderwerp voor accountants in business instellen.

Bij functiewisseling kan het zijn dat uw PE-verplichting wijzigt (voor meer informatie zie vraag Verandert mijn PE-verplichting als ik in de loop van het kalenderjaar van functie verander en daardoor niet meer als openbaar, intern of overheidsaccountant maar als accountant in business werkzaam ben of vice versa?).

Indien een accountant in business nog maar zeer beperkt werkzaam is, kan onder strikte voorwaarden een beroep gedaan worden op ontheffing(meer informatie zie vragen Voor wie is de ontheffing bedoeld waarbij een Verklaring verrichte activiteiten kan worden ingediend? en Wanneer en hoe kan de accountant in business een Verklaring verrichte activiteiten indienen?).

Let op: zelfstudie en training on the job kunnen niet onder vaktechnische research worden verantwoord, immers, dat is iets anders (zie vraag en antwoord Wat wordt onder vaktechnische research verstaan? en Mag ik het kennisnemen van informatie uit vakliteratuur en tijdschriften (zelfstudie) en training on the job onder vaktechnische research scharen?).

Sluiten

Samengevat luidt de PE-verplichting voor de openbaar, de intern en de overheidsaccountant als volgt: het verrichten van minimaal 120 uur per driejaarscyclus aan uitsluitend gestructureerde PE-activiteiten, met een minimum van 20 uren per kalenderjaar.

Daarvan moeten jaarlijks minimaal 20 cursusuren gevolgd worden via de door erkende PEinstellingen in het NBA-cursusregistratiesysteem aangeboden cursussen.

Gestructureerde PE-activiteiten zijn:

• het volgen van cursussen, congressen, seminars etc.; (cursussen in elektronische vorm ook onder de voorwaarden die zijn te vinden op nba.nl/pe)
• het optreden als docent, inleider etc. (mits géén herhaling);
• het optreden als examinator bij de vakken van het accountantsexamen of bij andere voor accountantsrelevante vakken (mits géén herhaling);het verrichten van activiteiten in vaktechnische commissies of deelnemen aan vaktechnische bijeenkomsten;
• het publiceren van artikelen;
• het verrichten van vaktechnische research (zie vraag en antwoord 'Wat wordt onder vaktechnisch research verstaan?');
• het deelnemen aan ledenbijeenkomsten met een vaktechnisch karakter;
• het uitvoeren van kwaliteitstoetsingen (zie vraag en antwoord 'Hoe beoordeel ik docentschap, begeleiding van studenten (zaken waarbij wordt verwacht dat de accountant boven de materie staat) et. in het kader van de PE-verplichting').

Let op: zelfstudie en training on the job zijn ongestructureerde PE-activiteiten en kwalificeren zeer nadrukkelijk niet voor de openbaar, de intern en de overheidsaccountant. Zelfstudie en training on the job kunnen ook niet onder vaktechnische research worden verantwoord, immers, dat is iets anders (zie vraag en antwoord 16 en 17).

Sluiten

Nee, dit is nadrukkelijk niet toegestaan.

Let op: zelfstudie en training on the job zijn ongestructureerde PE-activiteiten. Alléén de accountant in business kan in aanvulling op de door hem verrichte gestructureerde PE-activiteiten aan zijn PE-verplichting voldoen door middel van het verrichten van ongestructureerde PE-activiteiten, met een maximum van 20 uur per kalenderjaar.

Sluiten

Om als PE-activiteiten te kunnen kwalificeren, dienen de activiteiten binnen het voor u relevante vakgebied te liggen én aan de activiteiten dient voor u een leereffect te zitten. Het is dan ook niet zo dat alle contacturen sowieso kwalificeren voor de PE-verplichting. Bij dit soort werkzaamheden wordt namelijk ervan uitgegaan dat u boven de stof staat en dat hieraan dus voor u in beginsel geen leereffect zit.

Echter, het kán voorkomen dat aan een deel ervan voor u wél een leereffect zit. Dát deel kan dan kwalificeren voor uw PE-verplichting. U dient dan uit te gaan van het werkelijke aantal PE-uren waaraan voor u een leereffect zat. In ieder geval blijft deze beoordeling te allen tijde aan de eigen verantwoordelijkheid van de accountant. Hierbij is het verstandig rekening te houden met het volgende. Bij een controle op de naleving van de Nadere voorschriften permanente educatie (NVPE) dient u te kunnen uitleggen waarom u geregistreerde activiteiten als PE hebt verantwoord.

Sluiten

Nee, in de NVPE is nadrukkelijk opgenomen dat de accountant PE-activiteiten moet verrichten die relevant zijn voor het vakgebied waarbinnen de betrokken accountant werkzaam is. Als uw vakgebied buiten de accountancy ligt, mag u dus PE-activiteiten op dit vakgebied verrichten. Dit is met name van belang voor de accountant in business. 

Wel geldt te allen tijde de verplichting te voldoen aan een eventueel door het bestuur als verplicht aangemerkt PE-onderwerp, ook als dit onderwerp minder relevant lijkt voor uw functie.

Sluiten

Sinds 2010 (RA’s) en 2013 (AA’s) is sprake van reguliere driejaarscycli, en wel 2010-2012, 2013-2015, 2016-2018 etc. Als u gedurende een reguliere driejaarscyclus wordt ingeschreven, geldt voor u het volgende.

• Inschrijving gedurende het eerste kalenderjaar van een reguliere driejaarscyclus: twee voorloopjaren, te weten kalenderjaar 2 en kalenderjaar 3 van die driejaarscyclus.
• Inschrijving gedurende het tweede kalenderjaar van een reguliere driejaarscyclus: één voorloopjaar, te weten kalenderjaar 3 van die driejaarscyclus.
• Inschrijving gedurende het derde kalenderjaar van een reguliere driejaarscyclus: PE-plichtig per kalenderjaar 1 van de eerstvolgende reguliere driejaarscyclus.

Sluiten

Nee. Als u in de loop van een kalenderjaar in het register wordt ingeschreven, wordt de PE-verplichting per 1 januari van het volgende kalenderjaar voor u van kracht; zie artikel 2b van de NVPE. U krijgt dan te maken met een voorloopjaar/voorloopjaren.

Sluiten

Twee voorloopjaren

Als u in het eerste kalenderjaar van een reeds lopende driejaarscyclus wordt ingeschreven, zijn op u twee voorloopjaren van toepassing. U dient dan minimaal 80 uren aan PE-activiteitente verrichten in die twee kalenderjaren, met dien verstande dat per kalenderjaar voor ten minste 20 PE-uren aan PE-activiteiten dienen te worden verricht en verantwoord.

Omdat de openbaar, de intern en de overheidsaccountant jaarlijks minimaal 20 cursusuren via het door erkende PE-instellingen in het NBA-cursusregistratiesysteem geplaatste aanbod van cursussen moet volgen, dienen zij hierbij per jaar in ieder geval 20 PE-uren in te vullen met dergelijke cursussen.

De accountant in business kan in aanvulling op de door hem verrichte gestructureerde PE-activiteiten aan zijn verplichting voldoen door middel van het verrichten van ongestructureerde PE-activiteiten, met een maximum van 20 uur per kalenderjaar.

Eén voorloopjaar

Als u in het tweede kalenderjaar van een lopende driejaarscyclus wordt ingeschreven, is één voorloopjaar op u van toepassing. U dient in dat kalenderjaar minimaal 40 uren aan PE-activiteiten te verrichten en te verantwoorden.

Omdat de openbaar, de intern en de overheidsaccountant jaarlijks minimaal 20 cursusuren via het door erkende PE-instellingen in het NBA-cursusregistratiesysteem geplaatste aanbod van cursussen moet volgen, dienen zij in ieder geval 20 PE-uren hiervan in te vullen met dergelijke cursussen.

De accountant in business kan in aanvulling op de door hem verrichte gestructureerde PE-activiteiten aan zijn verplichting voldoen door middel van het verrichten van ongestructureerde PE-activiteiten, met een maximum van 20 uur per kalenderjaar.

Sluiten

Ja, de PE-verplichting geldt onverkort als u langdurig in het buitenland werkzaam bent. Uiteraard is het toegestaan invulling te geven aan de PE-verplichting in het land waarin u werkzaam bent. Daarbij kunt u gebruikmaken van het aanbod van de aldaar gevestigde beroepsorganisatie(s). Daarnaast bestaat een groot aanbod van e-learning-cursussen.

Sluiten

Ja, u bent onverkort PE-plichtig. Als u nog werkzaamheden, van welke aard en/of omvang dan ook, verricht, bent u volgens de Verordening gedragscode (VGC) afhankelijk van de aard van die werkzaamheden óf openbaar, intern dan wel overheidsaccountant óf accountant in business.

Sluiten

Deze verplichting geldt alléén voor de openbaar, de intern en de overheidsaccountant. Deze verplichting geldt dus niet voor de accountant in business. Uiteraard mag de accountant in business wel gebruikmaken van dit cursusaanbod.

Sluiten

Ja, in het jaar waarin u van functie verandert, geldt voor u het lichtste PE-regime. Het is dan ook verstandig functiewijzigingen snel aan de ledenadministratie door te geven. Dit kunt u online doen.

De openbaar, de intern en de overheidsaccountant die lopende een kalenderjaar van functie verandert en daardoor accountant in business wordt, dient vanaf 1 januari van dat lopende kalenderjaar te voldoen aan de PE-verplichting zoals die geldt voor de accountant in business.

De accountant in business die lopende een kalenderjaar van functie verandert en daardoor openbaar, de intern en de overheidsaccountant wordt, dient vanaf 1 januari van het kalenderjaar dat volgt op dat lopende kalenderjaar te voldoen aan de PE-verplichting zoals die geldt voor de openbaar, de intern en de overheidsaccountant.

Naast de eis van permanente educatie geldt uiteraard het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid zoals dat is verwoord in artikel 12 van de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA): De accountant houdt zijn vakbekwaamheid op het niveau dat is vereist om een professionele dienst op een adequate wijze te kunnen verlenen. Dat kan betekenen dat hij meer PE-activiteiten dan de minimale vereisten moet verrichten.

Sluiten

Log in op MijnNBA.nl. Indien u niet (meer) over inloggegevens voor het ledendeel beschikt, kunt u deze zelf op de inlogpagina (opnieuw) aanvragen. U vraagt eerst uw gebruikersnaam op en vervolgens genereert u daarmee een nieuw wachtwoord. Bij vragen over het inloggen op het ledendeel kunt u contact opnemen met de afdeling Service & Ondersteuning: 020-3010200 of so@nba.nl.

Voor de registratie verwijzen wij u graag naar de 'Korte handleiding registreren PEactiviteiten', die u kunt vinden op nba.nl/pe.

Sluiten

Nee, dit is nadrukkelijk niet toegestaan; het principe van een driejaarscyclus zou daarmee teniet worden gedaan.

Als u met ingang van een reguliere driejaarscyclus PE-plichtig wordt, is dit zelfs niet mogelijk omdat u pas toegang tot de PE-registratie krijgt wanneer u PE-plichtig bent.

Als u lopende een reguliere driejaarscyclus PE-plichtig wordt, worden de kalenderjaren waarin u niet PE-plichtig bent geblokkeerd. U hebt dan óf één voorloopjaar óf twee voorloopjaren.

Sluiten

Nee, PE-activiteiten dienen in beginsel te worden geregistreerd in het kalenderjaar dat deze zijn ver-richt. Hierbij is sprake van de volgende uitzonderingen.

• PE-activiteiten die zijn verricht in het kader van een door het bestuur opgelegde inhaalverplichting. Mocht hiervan sprake zijn, dan wordt in de brief hieromtrent vermeld hoe deze alsnog kunnen worden geregistreerd.
• Een cursus/training inzake een verplicht PE-onderwerp. Deze dient te allen tijde in het jaar van de verplichting te worden geregistreerd.

Sluiten

Op deze vraag is geen eensluitend antwoord te geven.

Zoals in artikel 2, eerste lid, van de NVPE is te lezen, vinden PE-activiteiten plaats in het voor u relevante vakgebied. Als dus het bijwonen van een activiteit voor de uitoefening van uw functie van belang is, kan deze kwalificeren in het kader van uw PE-verplichting.

Volgens de Toelichting bij de NVPE op artikel 5 bent u zelf verantwoordelijk voor het op juiste wijze waarderen van de door u verrichte PE-activiteiten in uw PE-registratie en het registreren van het juiste aantal PE-uren die daarmee samenhangen.

Hierbij mag conform artikel 9 van de Beleidsregel permanente educatie een resteenheid van 30 minuten of meer naar boven worden afgerond.

Het gaat hierbij uiteraard alleen om de netto-uren die aan permanente educatie zijn besteed; eventuele pauzes in cursussen en programma’s tellen nadrukkelijk niet mee. Wij adviseren u het programma van de PE-activiteiten en deelnamebewijzen in uw PE-dossier te bewaren.

Overigens kan bij cursussen die zijn georganiseerd door een erkende PE-instelling en in het NBA-cursusregistratiesysteem zijn opgenomen, worden uitgegaan van het aantal PE-uren dat daarbij is vermeld, ervan uitgaande dat de gehele cursus is bijgewoond.

Sluiten

Zelfstudie

Onder zelfstudie valt het kennisnemen van informatie uit vakliteratuur en tijdschriften ten behoeve van de dagelijkse uitoefening van uw functie.

Training on the job

Training on the job is gedefinieerd als PE-activiteit waarbij sprake is van het in de praktijk of met be-hulp van persoonlijke bijscholing bevorderen van de deskundigheid van de accountant in het voor hem relevante vakgebied. Hierbij valt te denken aan het inhuren van een fiscaal specialist die gedurende een aantal uren uitleg over een fiscaal probleem geeft, of een IT-specialist over bepaalde IT-oplossingen en softwaretoepassingen.

Uiteraard moet training on the job betrekking hebben op het voor u relevante vakgebied.

Bij de registratie van deze PE-activiteit moet u een korte omschrijving van de verrichte zelfstudie en/of training on the job geven, evenals het aantal aan deze PE-activiteit bestede uren, het vakgebied dat het betreft, de datum en het onderwerp van de verrichte activiteit.

Let op: zelfstudie en/of training on the job zijn ongestructureerde PE-activiteiten. Alleen de accountant in business kan in aanvulling op de door hem verrichte gestructureerde PE-activiteiten aan zijn PE-verplichting voldoendoor middel van het verrichten van ongestructureerde PE-aciviteiten met een maximum van 20 PE-uren per kalenderjaar. Voor de openbaar, de intern en de overheidsaccountant kwalificeren zelfstudie en/of training on the job niet als PE-activiteiten.

Sluiten

Onder vaktechnische research wordt vaktechnisch onderzoek verstaan dat niet in opdracht van een externe of interne derde wordt verricht en dat leidt tot een schriftelijke vastlegging die door anderen kan worden geraadpleegd (zie artikel 1 van de NVPE). Vaktechnische research is een gestructureerde PE-activiteit die voor alle accountants kan kwalificeren, nadrukkelijk onder de voorwaarde dat de activiteit aan deze omschrijving voldoet.

Sluiten

Welke kwaliteitstoetsingen kunnen in het kader van mijn PEverplichting kwalificeren en hoeveel PE-uren kan ik hieraan toekennen?

Opgemerkt wordt dat u te allen tijde zelf verantwoordelijk bent voor het op juiste wijze waarderen van uw PE-activiteiten. Dit waarderen heeft twee aspecten.

Allereerst moet uzelf vaststellen of bepaalde werkzaamheden al dan niet als PE-activiteiten kunnen worden aangemerkt.

Indien dit het geval is, moet u vervolgens zelf het aantal met die PE-activiteiten behaalde PE-uren vaststellen, uiteraard aan de hand van de richtlijn dat een eenheid van zestig minuten besteed aan permanente educatie één PE-uur oplevert.

Bij de vraag of u bepaalde werkzaamheden als PE-activiteiten kunt aanmerken, is ten eerste van belang dat u vaststelt dat de desbetreffende werkzaamheden op het terrein liggen waarop u werkzaam bent. Alleen als dit het geval is, mogen deze werkzaamheden als PE-activiteiten worden aangemerkt.

Vervolgens moet u vaststellen of het werkzaamheden zijn die een positieve bijdrage leveren aan uw educatie, dus of deze uw kennis en/of ervaring vermeerderen. Dit is van belang omdat werkzaamheden die tot de gebruikelijke werkzaamheden behoren vanzelfsprekend niet kunnen kwalificeren als PE-activiteiten. Deze beoordeling zult u altijd persoonlijk moeten uitvoeren.

Op vragen in de vorm van: ‘Ik heb gedurende vier dagen twee reviews uitgevoerd in het kader van ….., hoeveel PE-uren heb ik daarmee verdiend?’ kunt alleen u antwoord geven. Immers, uzelf kunt beoordelen of deze activiteiten een positieve bijdrage hebben geleverd aan uw kennis en/of ervaring.

Desondanks geven wij u hiervoor hierna enkele handreikingen.

De openbaar, de intern en de overheidsaccountant

Hetgeen hiervoor over de 'senior en junior' accountants die participeren in het uitvoeren van periodiek intern kwaliteitsonderzoek van afgeronde opdrachten is vermeld, geldt tevens voor de onderzoekers die toetsingen uitvoeren namens de Raad voor Toezicht.

Sluiten

Bij een schriftelijke leergang is een waarborg dat de leerstof integraal is doorgenomen van belang. Bovendien moet zijn voorzien in de mogelijkheid tot het stellen van vragen. Het toetsen van het integraal doornemen van de leerstof is mogelijk aan de hand van bijvoorbeeld een examen. Als geen examen wordt afgenomen maar bijvoorbeeld controlevragen worden gesteld of als van een afsluitende bijeenkomst sprake is, raden wij u aan de cursusaanbieder te verzoeken de vragen en antwoorden op de controlevragen te bewaren, de aanwezigheid op de afsluitende bijeenkomst te registreren en te noteren dat is gebleken dat u de leerstof integraal hebt doorgenomen.

Het bestuur heeft voorwaarden gesteld aan gestructureerde PE-activiteiten in elektronische vorm om duidelijkheid te scheppen over de wijze waarop elektronische lesvormen moeten worden georganiseerd. Deze zijn te vinden op nba.nl/pe.

Let op: Als aan deze vereisten niet is voldaan, kunnen deze activiteiten voor alléén de accountant in business kwalificeren voor hun PE-verplichting, namelijk als zelfstudie. Deze mogelijkheid bestaat niet voor de openbaar, de intern en de overheidsaccountant.

Sluiten

Er zijn accountant in business die toezichthouden als een onderdeel van de gebruikelijke werkzaamheden, zoals toezichthouders en controleurs bij de Autoriteit Financiële Markten, de Nederlandsche Bank, de Nederlandse Mededingingsautoriteit of de Nederlandse Zorgautoriteit. Deze toezichthoudende werkzaamheden kwalificeren niet als PE-activiteiten. Wel zal het in bepaalde gevallen mogelijk zijn dat voorbereidende werkzaamheden die nieuw zijn voor de betreffende medewerker worden aangemerkt als PE-activiteiten in de categorie zelfstudie en training on the job.

Het voorgaande betekent dat de accountant in business in het algemeen geen kwaliteitstoetsingen zal verrichten die als PE-activiteiten kunnen worden aangemerkt. Echter, ook hier geldt dat u zelf verantwoordelijk bent voor het op de juiste wijze waarderen van deze activiteiten.

Voor alle duidelijkheid wordt nog opgemerkt dat het vanzelfsprekend niet mogelijk is dezelfde werkzaamheden op te voeren als PE-activiteit in de vorm van zelfstudie of training on the job en als uitvoeren van kwaliteitsonderzoeken.

Sluiten

Erkende PE-instellingen zijn in beginsel voor de PE-verplichting van de openbaar, de intern en de overheidsaccountant van belang.

Hoewel voor de accountant in business geen enkele verplichting tot het volgen van cursussen bij erkende PE-instellingen bestaat, mag ook de accountant in business uiteraard gebruikmaken van dit cursusaanbod. Maar, hij mag alle door hem verrichte PE-activiteiten ook in zijn PE-registratie verantwoorden via het tabblad Overige cursus of activiteit.

Op de website is de lijst van door de NBA erkende PE-instellingen, inclusief alle contactgegevens te vinden. Geadviseerd wordt deze lijst regelmatig te raadplegen, daar deze periodiek wordt bijgewerkt.

U kunt het bij de NBA aangemelde cursusaanbod van erkende PE-instellingen doorzoeken via uw online PE-registratie. Log in op MijnNBA.nl en selecteer onder het kopje 'Aanmelden cursussen' de link 'Meer cursussen'. In het vervolgscherm kunt u zich via de optie 'Uitgebreid zoeken' oriënteren op te volgen cursussen en zich bovendien gemakkelijk voor een geselecteerde cursus aanmelden.

Let op: cursussen die door erkende PE-instellingen worden aangeboden maar niet in het NBA-cursusregistratiesysteem zijn opgenomen, tellen niet mee als 'gevolgd bij een erkende PE-instelling', maar als 'overige cursus'. Deze cursussen zijn alleen via het tabblad 'Overige cursussen' te registreren.

Sluiten

Indien u een deel van een gecertificeerde cursus niet hebt bijgewoond, is door de erkende PE-instelling naar rato aftrek van PE-uren toegepast: op het deelnamebewijs staat dan een lager aantal PE-uren dan in het NBA-cursusregistratiesysteem is opgenomen.

Bij registratie van deze cursus gaat u dan als volgt te werk:

• Selecteer de door u gevolgde gecertificeerde cursus op de gebruikelijke wijze.
• Stel in detailscherm met de cursusinformatie het aantal PE-uren naar beneden bij.
• Selecteer Opslaan

Let op: de accountant in business kan deze cursus ook via het tabblad 'Overige cursus of activiteit' verantwoorden. Immers, hij hoeft geen enkele cursus bij erkende PE-instellingen te volgen.

Sluiten

De erkende PE-instellingen zijn zelf verantwoordelijk voor het opnemen van hun cursussen in het NBA-cursusregistratiesysteem. Indien bij het registreren van door u verrichte PE-activiteiten blijkt dat deze niet in het NBA-cursusregistratiesysteem zijn opgenomen of dat bij deze onjuiste gegevens zijn vermeld, dan is de snelste weg tot herstel hierover rechtstreeks contact op te nemen met de erkende PE-instelling die cursus heeft verzorgd. De erkende PE-instelling zal de ontbrekende cursus alsnog in het NBA-cursusregistratiesysteem opnemen en/of de onjuiste gegevens herstellen.

Voor alle contactgegevens verwijzen wij u naar de lijst van erkende PE-instellingen.

Sluiten

Ja, het bestuur kan met betrekking tot het verrichten van PE-activiteiten gehele of gedeeltelijke ontheffing verlenen. In de artikelen 3 tot en met 6 van de Beleidsregel permanente educatie wordt hieraan nadere invulling gegeven. Zo kan in geval van ziekte, zwangerschap of langdurige zorg voor een naaste als bedoeld in artikel 5:9 van de Wet Arbeid en Zorg ontheffing worden verleend.

Indien u voor een dergelijke ontheffing in aanmerking wilt komen, moet u een gemotiveerd verzoek indienen via het 'Formulier voor ontheffingsverzoeken'.

Sluiten

In beginsel zijn de NVPE van toepassing op alle actief bij het arbeidsproces betrokken accountants, ongeacht hun functie. Dit uitgangspunt vindt zijn oorsprong in de regels van de International Federation of Accountants (IFAC), specifiek op grond van de International Education Standard 7 (IES 7) van IFAC waaraan de NBA zich heeft gecommitteerd.

De NBA heeft een uitzonderingsregeling ingevoerd voor de accountant in business die:

• per kalenderjaar minder dan 200 uur actief is, bijvoorbeeld de accountant in business die nog een enkel commissariaat heeft of nog enkele tentamens afneemt of beoordeelt.
• bij het verrichten van zijn werkzaamheden minder dan 200 uur de specifieke deskundigheid aanwendt dan wel kan aanwenden waarover een accountant gewoonlijk beschikt. Hierbij wordt gedacht aan de accountant in business die thans een geheel ander beroep uitoefent.

De alleen voor de accountant in business open staande uitzondering wordt door het bestuur, mede gelet op IES 7, zeer restrictief uitgelegd. Om vast te stellen of aan de uitzonderingseisen werd voldaan, neemt het bestuur zowel de bezoldigde als de onbezoldigde werkzaamheden in ogenschouw.

De ruime uitleg van het begrip deskundigheid gecombineerd met de restrictieve uitleg van de uitzondering leidt ertoe dat de accountant in business die een functie vervult waarbij accountantsdeskundigheid wordt of kan worden aangewend terwijl die functie een omvang heeft van meer dan 200 uur, niet in aanmerking kan komen om van het toepassingsbereik te worden uitgezonderd.

Sluiten

Als de accountant in business van mening is dat hij in enig jaar voor deze uitzonderingsregel in aanmerking komt, dient hij over dat kalenderjaar de Verklaring verrichte activiteiten aan het bestuur af te geven via het Formulier voor ontheffingsverzoeken. Deze Verklaring kan tot uiterlijk 31 maart van het kalenderjaar volgend op het kalenderjaar waarop de verklaring betrekking heeft worden ingediend.

Let op: in de verklaring wordt gevraagd de door u verrichte activiteiten (werkzaamheden) en het aantal hieraan bestede uren in te vullen, niet uw functieaanduiding! Het bestuur stelt vervolgens aan de hand van uw verklaring vast of u al dan in aanmerking komt voor een ontheffing. U wordt schriftelijk op de hoogte gesteld van het bestuursbesluit ter zake.

Sluiten

U dient een ontheffingsverzoek als volgt in:

Schriftelijk:
NBA, t.a.v. het bestuur
Postbus 7984
1008 AD Amsterdam

Of:
Via het formulier voor ontheffingsverzoeken.

U wordt vriendelijk doch dringend verzocht een verzoek op slechts één manier in te dienen.

Sluiten

Het bestuur heeft voor het kalenderjaar 2019 het onderwerp ‘Fraude(risicofactoren)’ als verplicht aangemerkt voor alle PE-plichtige accountants die in 2017 nog niet de verplichte training Frauderisicofactoren hebben gevolgd.

Doel van de training is de bewustwording van de accountant te vergroten van hetgeen het maatschappelijk verkeer van de accountant verwacht te aanzien van fraude (risicofactoren). Daarnaast is aandacht voor het vergroten van het begrip van de accountant aangaande fraude en frauderisicofactoren een belangrijk item. Voorts beoogt de training de vaardigheden van de accountant te trainen in het onderkennen van frauderisico's. Tot slot krijgt het bespreekbaar maken van frauderisico's met de cliënt (openbaar accountants) of het omgaan met dilemma's (intern/overheidsaccountant, accountant in business) de nodige aandacht.

Om de verplichte training zoveel mogelijk te laten aansluiten bij uw werkzaamheden is een curriculum per ledengroep vastgesteld. Wij raden u aan een verplichte training te volgen die aansluit bij uw functie/werkzaamheden.

De training Fraude duurt één dag (6 PE-uren) en bestaat uit een kennisdeel en een toepassingsdeel. De verplichte training moet worden gevolgd bij een daartoe geaccrediteerde erkende PE-instelling. Het overzicht van de voor deze training erkende PE-instellingen vindt u elders op deze site.

Sluiten

Leden die per 2021 overgaan naar de nieuwe PE-regeling breken de lopende driejaarscyclus 2019-2021 na twee jaar af. Hoeveel PE-uren moeten zij verantwoorden in 2020 om te voldoen aan de PE-verplichting?

Als accountant bent u verplicht uw vakbekwaamheid te onderhouden en deze op een zodanig niveau te houden dat u uw werkzaamheden op een adequate wijze kunt verrichten. Permanente educatie is daarvoor een hulpmiddel. In 2020 moet u minimaal 20 uur aan PE-activiteiten verantwoorden om te voldoen aan de minimum PE-verplichting (voor de openbaar accountant betreft dit minimaal 20 gecertificeerde PE-uren). U bent er zelf verantwoordelijk voor om te bepalen of de minimuminspanning aan PE-activiteiten voldoende is om uw vakbekwaamheid op het voor uw functie vereiste niveau te houden, of dat het daarvoor nodig is meer PE-activiteiten te verrichten. Dit voorgaande geldt ook voor het jaar 2019.

Sluiten

Voor het registeren van een inhaalverplichting kan de cursuscode 118620 worden gebruikt. Op deze code kunnen maximaal 20 PE-uren worden geregisteerd. U registreert het aantal netto-cursusuren (pauzes niet meegerekend) op deze cursuscode en bewaart het deelnamebewijs voor uw eigen registratie. Deze cursuscode 118620 kunt u eenmalig aan uw PE-registratie toevoegen. Mocht u meerdere cursussen volgen om invulling te geven aan uw inhaalverplichting, dan opent u de geregistreerde code en hoogt u het aantal PE-uren op conform de gevolgde inhaal-cursusuren. Uw deelnamebewijzen bewaart u bij uw PE-bescheiden, deze kunnen steekproefsgewijs worden opgevraagd door de NBA. Inhaalactiviteiten mogen worden verricht t/m 30 juni 2021 en kunnen ook tot die datum worden geregistreerd.

Sluiten