Accountantsdag 1935: Piet Lieftinck
In 2017 was de 100e editie van de Accountantsdag. De eerste keer was in 1907 (in sommige jaren was er geen Accountantsdag, zoals tijdens de Tweede Wereldoorlog). In deze Accountantsdagserie zetten we de schijnwerpers op bijzondere sprekers en momenten uit de afgelopen jaren.
Door: Claudia van Zanten
Mr. dr. Piet 'het Tientje van' Lieftinck (1902-1989) was één van de belangrijkste sprekers tijdens de Accountantsdag 1935. Het thema van Lieftinck's inleiding luidde: 'Kan ordening der voortbrenging bijdragen tot instandhouding en vermeerdering der werkgelegenheid?'
Creative commons: CC-BY-SA-3.0-NL
Piet Lieftinck sprak tijdens Accountantsdag 1935 over werkloosheid
Lieftinck was destijds 32 jaar oud en werkte als hoogleraar economie en monetair beleid aan de Hogeschool van Rotterdam. Voor die tijd was hij secretaris van de Economische Raad bij het ministerie van Handel en Nijverheid (juni 1933 tot oktober 1934).
Ordeningsgedachte
Zijn inleiding op deze 25e editie van de Accountantsdag besloeg 37 pagina’s. “De ordeningsgedachte ontmoet in ons land, niet het minst in economisch onderlegde kringen, nog zoveel diepgewortelde tegenstand, dat zij moeilijk als algemeen aanvaard uitgangspunt van discussie kan dienen. Bovendien is de toepassing der ordeningsgedachte op het vraagstuk van de instandhouding en vermeerdering der werkgelegenheid allerminst een eenvoudige taak,” aldus Lieftinck tijdens zijn lezing.
Met ‘ordeningsgedachte’ werd zoveel bedoeld als een soort geleide, doelmatiger economie; het efficiënter maken van de productie. Een vaak besproken begrip in de crisisjaren 1929-1940, de grootste economische depressie van de twintigste eeuw. Overproductie in de landbouw en industrie was één van de belangrijkste oorzaken van de crisis.
Minister Lieftinck van Financiën op Prinsjesdag, 19 september 1950
‘De Grootste Boef van Nederland’
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Lieftinck geïnterneerd in verschillende gijzelaarskampen, waaronder kamp Sint-Michielsgestel. Na de oorlog werd hij minister van Financiën (van 25 juni 1945 tot 1 juli 1952). Als minister stond Lieftinck zowel bekend als ‘De Kei van de Kneuterdijk’ als ‘De Grootste Boef van Nederland’.
Juli 1946. Eerste bijeenkomst nieuwe ministers van het eerste kabinet-Beel (Lieftinck zittend, tweede van links)
'Tientje van Lieftinck'
Lieftinck is vooral bekend om het 'Tientje van Lieftinck'. In 1945 kreeg iedere Nederlander tien gulden tijdens een actie tegen zwart geld. In 1955 werd Lieftinck executive director van de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in de Amerikaanse Washington DC.
Tot 1945 was Lieftinck lid van de Christelijk-Historische Unie (CHU). Van februari 1946 tot april 1971 behoorde hij tot de Partij van de Arbeid (PvdA); in 1971 stapte hij over naar de Democratisch-Socialisten 1970 (DS ’70). Vanaf 1979 was hij partijloos.